Námsbraut

Titill brautar: Námsleið: Námslok:
Ylræktarbraut (Staðfestingarnúmer 131) 18-131-3-9 ylræktarfræðingur hæfniþrep 3
Lýsing: Markmið ylræktarbrautar er annars vegar að búa nemendur undir fjölbreytt störf á sviði garðyrkjuframleiðslu með þeim hætti að þeir uppfylli hæfnikröfur starfsins og hins vegar að búa nemendur undir frekara nám. Ylræktarfræðingur/garðyrkjufræðingur á sviði ylræktar starfar við ylræktar- og útimatjurtaframleiðslu í garðyrkjustöð, annaðhvort við eigin rekstur eða hjá öðrum og þá gjarnan sem verkstjóri eða ræktunarstjóri. Ylræktarfræðingur/garðyrkjufræðingur á sviði ylræktar sér um sölu á plöntum og plöntuafurðum og veitir viðskiptavinum ráðgjöf um afurðir ylræktunar og annarrar matjurtaframleiðslu. Hann gætir að umhverfi og öryggi.

Grunnupplýsingar Meginatriði brautarlýsingar

Inntökuskilyrði: Umsækjandi þarf að vera orðinn 18 ára. Gert er ráð fyrir að umsækjandi hafi lokið 12 vikum af 60 vikna verknámi á verknámsstað sem skólinn viðurkennir, áður en bóknám hefst. Umsækjandi þarf að hafa lokið að lágmarki eftirtöldum áföngum í almennum framhaldsskóla alls 20 einingar: • Almenn efnafræði á öðru hæfniþrepi 5 ein. • Almenn líffræði á öðru hæfniþrepi 5 ein • Bókfærsla á fyrsta hæfniþrepi 5 ein • Stærðfræði á öðru hæfniþrepi 5 ein. Æskilegt er að umsækjandi hafi jafnframt lokið eftirtöldum áföngum í almennum framhaldsskóla alls 25 einingar: • Íslenska á öðru hæfniþrepi 10 ein • Enska á öðru hæfniþrepi 10 ein • Danska á öðru hæfniþrepi 5 ein. Gert er ráð fyrir að nemendur séu vel tölvufærir og hafi góð tök á námstækni. Æskilegt er að nemandi hafi gilt skyndihjálparskírteini. Nánari upplýsingar um inntökuskilyrði eru á heimasíðu skóla.
Skipulag: Nám á ylræktarbraut skiptist í bóklegt nám, 4 annir (alls 120 fein) og starfsnám í 60 vikur (alls 100 fein) á verknámsstað viðurkenndum af skólanum, undir handleiðslu verknámskennara. Mikil áhersla er lögð á verklegar æfingar í skólanum, samhliða bóknáminu.
Námsmat Námsmat á brautinni er ýmist með mati á frammistöðu á kynningum eða í verklegum æfingum, mati á þátttöku í umræðum, frammistöðu í bóklegum/verklegum verkefnum og með skriflegum prófum í áföngum.
Starfsnám: Starfsnámið er verklegt vinnustaðanám í 60 vikur á verknámsstað viðurkenndum af skólanum, undir handleiðslu verknámskennara. Þessar 60 vikur eru dagbókarskyldar og er dagbókin metin til einkunnar. Verknámið er 100 fein. Nánari upplýsingar um starfsnám er að finna í skólareglum.
Reglur um námsframvindu: Nám á ylræktarbraut er rekið sem bekkjakerfi þannig að nemendur þurfa að jafnaði að ljúka öllum áföngum fyrri annar til að geta haldið áfram á aðra önn. Lágmarkseinkunn til að standast áfanga er að jafnaði 5,0 en heimilt er að setja strangari kröfur í séráföngum brauta. Nánari upplýsingar um námsframvindu er að finna í skólareglum.
Hæfniviðmið:

Að loknu námi skal nemandi hafa hæfni til að ...

  • hagnýta greinargóða þekkingu sína á lífsstarfsemi plantna og kröfum þeirra til umhverfisþátta.
  • hagnýta og miðla sértækri þekkingu á plöntuvali, fjölgun og ræktunartækni í ylrækt og útimatjurtaræktun.
  • nýta sértæka þekkingu á stýringu umhverfisþátta í gróðurhúsum, með hliðsjón af mismunandi ræktunarferlum.
  • afla sér frekari menntunar á sínu fagsviði.
  • þekkja til og beita viðurkenndum aðferðum við úrlausn verkefna á sínu fagsviði.
  • vera meðvitaður um gildi sjálfbærni í víðum skilningi.
  • nýta sköpunarkraft sinn í starfi og sýnt frumkvæði og sjálfstæð vinnubrögð í margvíslegum verkefnum.
  • vera meðvitaður um og fylgja þeim kröfum sem gerðar eru til matvælaframleiðslu með tilliti til hreinlætis og framleiðsluaðferða.
  • sýna lipurð í mannlegum samskiptum og félagslega færni til að koma til móts við viðskiptavini sína af virðingu og alúð.
  • skilja siðferðilega ábyrgð sína gagnvart faginu, viðskiptavinum og samstarfsaðilum.
  • takast á við sjálfstæðan rekstur, verkstjórn og ráðgjöf á sviði ylræktar og útimatjurtaræktunar.

Einingafjöldi Fjöldi framhaldsskólaeininga sem þarf til að útskrifast af brautinni

240  fein.

Kjarni Skylduáfangar brautarinnar


Námsgrein
Þrep 1
Þrep 2
Þrep 3
Þrep 4
fein.
Hlutfall eininga á þrepum í kjarna
Þrep 1
Þrep 2
Þrep 3
Þrep 4
 
 
 
 

Frjálst Val Aðrir óskilgreindir áfangar sem nemendur geta valið/metið á námsbrautinni

Nei, frjálst val er ekki leyft

Grunnþættir og lykilhæfni Hvernig unnið er með grunnþætti og lykilhæfni

Læsi, tjáning og samskipti um tölur og upplýsingar:
  • Á ylræktarbraut er lögð áhersla á ítarlega áætlanagerð varðandi framleiðslu mismunandi plöntuafurða og samanburð milli mismunandi valkosta. Í framleiðsluáföngum brautarinnar og áfanga um gæði og gæðastýringu læra nemendur að setja fram ræktunaráætlanir fyrir afurðir í gróðurhúsum og gera samhliða áætlanir um magn og kostnað þeirra aðfanga sem þarf til framleiðslunnar, með það að leiðarljósi að afurðirnar uppfylli gæðakröfur og standist samanburð við innfluttar afurðir. Í gegnum raunhæf verkefni er stuðlað að því að nemendur þrói með sér kostnaðar- og gæðavitund gagnvart faginu og geti rætt um talnagögn af þekkingu. Jafnframt vinna nemendur verkefni þar sem þeir kynna fyrir samnemendum sínum niðurstöður sem byggja meðal annars á talnagögnum. Í rekstrar- og markaðsáföngum læra nemendur um rekstrarumhverfi fyrirtækja og læra að lesa í helstu kennitölur rekstrarins.
Námshæfni:
  • Stuðlað er að aukinni námshæfni nemenda í gegnum fjölbreytt verkefni, bæði bókleg og verkleg. Nemendur fá þjálfun í að tengja saman viðfangsefni ólíkra námsgreina, svo sem plöntulífeðlisfræði, áburðarfræði, almenna ylræktun og ræktunartækni og nýta sér þessar upplýsingar til að vinna raunhæf ylræktarverkefni eftir eigin ræktunaráætlunum. Í gegnum hagnýt ræktunarverkefni læra nemendur að vinna með lifandi efnivið sem krefst þess að unnið sé jafnt og þétt og af samviskusemi allan ræktunartímann. Jafnframt er lögð áhersla á að nemendur setji sér markmið við verkefnavinnu og vinni markvisst að því að ná settum markmiðum.
Skapandi hugsun og hagnýting þekkingar:
  • Nemendur fá þjálfun í að nýta sköpunarkraft sinn við ræktun plantna og plöntuafurða, sem jafnframt uppfylla kröfur um gæði og framleiðslutíma. Í áfanga um úrvinnslu afurða er lögð áhersla á að nemendur sýni frumkvæði í að nýta plöntuafurðir sínar til fullnustu á sem fjölbreyttastan hátt og þannig að eftir sé tekið. Nemendur læra um ræktunarskilyrði garðplantna og vinna verkefni við uppröðun plantna þar sem sköpunargleði þeirra fær að njóta sín, innan þess ramma sem ræktunarskilyrðin setja.
Jafnrétti:
  • Nemendur eru allir jafnir og í hópavinnu gildir jafnræði. Lögð er rík áhersla á það við nemendur að þeir komi fram við alla af virðingu og kurteisi. Unnið er markvisst að því að nemendur líti svo á að allir séu jafningjar, meðal annars með samræmdum kröfum til nemenda við hvers konar verkefnavinnu, óháð bakgrunni nemenda.
Menntun til sjálfbærni:
  • Nemendur læra að skipuleggja plöntuframleiðslu og vinnusvæði gróðrarstöðva þannig að auðlindir séu nýttar á skynsamlegan og hagkvæman hátt, með gæði plantna og plöntuafurða að leiðarljósi. Nemendur læra líka að velja endurnýtanlegar auðlindir í framleiðslu sína. Í áfanga um garðyrkju í sátt við umhverfið er lögð áhersla á að gera nemendur meðvitaða um umhverfismál og mikilvægi sjálfbærrar nálgunar hjá garðyrkjuframleiðendum. Í vistfræði er farið yfir samspil lífvera og umhverfis og hvernig hægt er að nýta sér þessa þekkingu í garðlandinu, til að lágmarka inngrip og byggja upp sjálfbær gróðursamfélög. Nemendur fá kynningu á aðferðum lífrænnar ræktunar í matjurtaframleiðslu en þar er höfuðáherslan á sjálfbærni í ræktunarstarfinu. Skólinn leggur áherslu á sjálfbærni í skólastarfinu og að kynna hana fyrir nemendum, eins og það að stór hluti þeirra matvæla sem notuð eru í mötuneyti skólans kemur úr eigin framleiðslu og ræktun.
Læsi, tjáning og samskipti á erlendum tungumálum:
  • Nemendur fá þjálfun í að afla sér upplýsinga um fagsvið sitt á ensku og norðurlandamálum, meðal annars í verkefnavinnu í ýmsum áföngum og læra þannig fagorð greinar sinnar á viðkomandi tungumálum. Þessi þjálfun auðveldar nemendum að eiga í samskiptum við kollega sína í öðrum löndum og gerir þá hæfari til að fylgjast með nýjungum á fagsviði sínu. Notast er við erlent námsefni í sumum áföngum skólans og eru nemendur þannig knúnir til að kynnast erlendu fagmáli. Í séráföngum plöntuþekkingar er unnið með vísindaheiti plantna og öðlast nemendur mikla þjálfun í notkun þeirra sem er nauðsynlegt til að geta aflað sér upplýsinga um plöntur og plöntuafurðir á alþjóðlegum vettvangi.
Heilbrigði:
  • Stór hluti náms í ylrækt fer fram með verklegri kennslu í gróðurhúsum sem gerir það að verkum að nemendur fá töluverða hreyfingu á meðan á skólastarfi stendur. Í upphafi náms læra nemendur um vinnuvistfræði og hvernig best er að beita líkama sínum í vinnu til að koma í veg fyrir álagstengd einkenni. Það stuðlar að líkamlegu heilbrigði nemenda. Áhersla er lögð á að bjóða upp á hollt fæði í mötuneyti skólans, meðal annars heimaræktað grænmeti og eru nemendur meðvitaðir um það.
Læsi, tjáning og samskipti á íslensku:
  • Nemendur fá þjálfun í að afla sér upplýsinga um fagsvið sitt á íslensku og að miðla þekkingu sinni til annarra með margvíslegum hætti. Nemendur fá þjálfun í að kynna verkefni sín jafnt og þétt allan námstímann til að styrkja sig í tjáningu. Jafnframt er lögð áhersla á að nemendur geti rökrætt við aðra fagaðila, á fagmáli greinarinnar og fá nemendur tækifæri til þess, meðal annars með reglulegum heimsóknum í fyrirtæki á fagsviði ylræktar. Þannig þjálfast nemendur í samskiptum við aðra fagaðila innan greinarinnar.
Lýðræði og mannréttindi:
  • Nemendur bera ábyrgð á sínu námi og sýna öðrum virðingu. Í gegnum hópavinnu fá nemendur þjálfun í að taka tillit til annarra sjónarmiða og að taka lýðræðislegar ákvarðanir, byggðar á upplýstri afstöðu. Í hópavinnu skipta nemendur sjálfir með sér verkum sem getur krafist lýðræðislegra vinnubragða. Þetta á til dæmis við í lokaverkefni brautarinnar þar sem nemendur þurfa að komast að samkomulagi um ræktunarskilyrði í gróðurhúsum fyrir mismunandi plöntutegundir. Við kynningar á verkefnum nemenda taka allir þátt í rökræðum og uppbyggilegri gagnrýni, einkum og sér í lagi þegar stærri verkefni eru til kynningar. Nemendur kjósa sér stjórn í nemendaráð sem sér um hagsmuna- og félagsmál nemenda. Jafnframt kjósa nemendur ylræktarbrautar einn fulltrúa í skólaráð sem sér um að gæta hagsmuna nemenda gagnvart skólayfirvöldum.