Efnaræði á fyrsta námsári á náttúrufræðibraut: Byrjunaráfangi í almennri efnafræði
EFNA1AM05
8
efnafræði
atóm, mól og efnahvörf. byrjunaráfangi í efnafræði á náttúruvísindabraut
Samþykkt af skóla
1
5
Í þessum byrjunaráfanga fyrir náttúrufræðideild er fjallað um grunnhugtök efnafræðinnar sem framhaldsáfangar byggja á. Nemendur kynnast atómkenningunni og fá þjálfun í að vinna með mælieiningar SI kerfisins. Nemendur æfa notkun nafnakerfis og ritun efnajafna, læra að þekkja mismunandi gerðir efnahvarfa og spá fyrir um myndefni í helstu gerðum efnahvarfa.
Nemandi skal hafa öðlast þekkingu og skilning á:
ástandsformi efna og flokkkun efna í hrein efni, efnablöndur og efnasambönd
byggingu atóma, sameinda og jóna
grunnþáttum lotukerfisins
flokkun efna í jónaefni og sameindaefni
IUPAC nafnakerfinu fyrir einföld ólífræn efnasambönd og einfaldar lífrænar sameindir,
hugtökum um massa efna og efnismagn
hlutföllum í efnahvörfum
hugtökum um takmarkandi efni og ofgnótt
fræðilegri nýtni og hlutfallsheimtum
helstu gerðum efnahvarfa í vatnslausn
Nemandi skal hafa öðlast leikni í að:
greina efni í hrein efni, frumefni, efnablöndur og efansambönd.
vinna með einingar metrakerfisins
ákvarða fjölda öreinda í atómi út frá sætistölu og massatölu
sýna byggingarformúlur einfaldra lífrænna efnasambanda
setja upp og stilla efnajöfnur
vinna með mól, massa, mólmassa, mólstyrk og þynningar
ákvarða nýtni í efnahvörfum
spá fyrir um myndun botnfalls við blöndun vatnslausna
rita efnajöfnu hlutleysingar sýru- og basa
rita formúlu-, jóna- og lokajónajöfnur
greina á milli rammra og daufra sýra
Nemandi skal geta hagnýtt þá almennu þekkingu og leikni sem hann hefur aflað sér til að:
vera læsir á efnatákn og efnajöfnur
tengja hugtök efnafræðinnar við efni og hegðun efna í umhverfi sínu
skilja samhengi milli stærða
nota gögn eins og lotukerfi, jónatöflur og aðrar töflur við lausn verkefna
meta trúverðugleika niðurstaðna útreikninga
Þátttaka og framlag í bóklegum og verklegum tímum, skilaverkefni og prófverkefni