Í áfanganum öðlast nemandinn þekkingu á helstu véla- og lagnakerfum um borð í skipum, uppbyggingu þeirra, hlutverki, notkun og viðhaldi. Að auki kynnist nemandinn uppbyggingu skutpípu, skiptiskrúfu og niðurfærslugíra, ásamt helstu dælugerðum. Farið er yfir eldsneytisbúnað dísil- og Ottóvéla og mismunandi tegundir eldsneytis, efnasamsetningu og eiginleika, ásamt rekstri og viðhaldi kælivatns- og kælisjókerfa. Áhersla er lögð á umhirðu búnaðar í vélarúmi, bilanagreiningu og viðgerðir ásamt helstu öryggisatriðum varðandi eldvarnir skipa, flokkun og eftirlit. Farið er yfir öryggismál, umgengni um vélar og verkstæði ásamt hættum sem stafa af vélum og vélbúnaði.
VÉLS1GV05
Nemandi skal hafa öðlast þekkingu og skilning á:
helstu öryggisatriðum varðandi rekstur og viðhald smærri skipa
eldsneytisbúnaði dísil- og Ottóvéla og loftaðfærslubúnaði miðað við algengustu eldsneytistegundir
helstu dælugerðum kostum þeirra og annmörkum
algengum aðferðum við aflyfirfærslu frá vél að skrúfu
hinum ýmsu kerfum í skipum, hlutverki, uppbyggingu og notkun þeirra og viðhaldi
algengum gerðum af þrýstivökvakerfum og vökvastýrisvélum
uppbyggingu skutpípu og þéttingar hennar við skrúfuás
uppbyggingu skiptiskrúfunnar
uppbyggingu niðurfærslugíra með og án úttaka og hlutverki þrýstilegu
herslum mismunandi bolta eftir efnisgæðum og gerð
Nemandi skal hafa öðlast leikni í að:
nota vökvatjakka við herslu
nota skjámyndakerfi við stjórnun vélarúms (vélarúmshermir)
nota helstu aðferðir við mælingar á herslu bolta
beita rökhugsun
rekja og teikna upp helstu kerfi um borð í smærri skipum (s.s. lensikerfi, neysluvatnskerfi)
lesa úr einlínu- og þversniðsmyndum
ganga um vélar og verkstæði með tilliti til hreinlætis og öryggis
Nemandi skal geta hagnýtt þá almennu þekkingu og leikni sem hann hefur aflað sér til að:
bilanagreina vélar á skipulagðan hátt
annast daglegan rekstur lítils vélarúms
sinna fyrirbyggjandi viðhaldi í litlu vélarúmi (s.s. olíu- og síuskipti)
útskýra mismunandi gerðir og uppbyggingu tengsla (kúplinga), gíra og skipsskrúfa
stunda vinnu á vélaverkstæði m.t.t. umgengni og öryggismála
Lögð er áhersla á fjölbreytt námsmat með leiðsögn. Námsmatið er í höndum kennara viðkomandi áfanga en þarf að fylgja þeim reglum sem kveðið er á um í skólanámskrá VMA.