Í áfanganum er fjallað um bygginga- og mannvirkjagerð með áherslu á verkferli og öryggismál. Nemendur læra um undirbúning og upphaf framkvæmda, hlutverk og ábyrgð einstakra fagstétta, skipulag og stjórnun á vinnustað, samstarf og samskipti, áætlanagerð og gæðastýringakerfi. Kennd er skyndihjálp, rétt líkamsbeiting, notkun hlífðarbúnaðar, meðferð hættulegra efna, umgengni við rafmagn og farið yfir notkun hjálpartækja og búnaðar við mismunandi verk. Að lokum er gerð grein fyrir námsleiðum í bygginga- og mannvirkjagreinum á framhalds- og háskólastigi. Kennsla fer aðallega fram með fyrirlestrum og verkefnavinnu en í skyndihjálp er jafnframt lögð áhersla á sýnikennslu og verklegar æfingar.
Efnisatriði/kjarnahugtök: Húsasmíði, múraraiðn, pípulagnir, málaraiðn, dúkalögn og veggfóðrun, húsgagnasmíði, sveinn, meistari, löggiltar iðngreinar, arkitekt, verkfræðingur, tæknifræðingur, byggingafræðingur, framhaldsskólar, iðnnám, tækniháskólar, háskólar, undirstöður, burðarvirki, fokheld bygging, tilbúin til innréttingar, fullgerð án lóðarfrágangs, fullgerð bygging, byggingafulltrúi, byggingastjóri, úttektir, gæðastjórnun, skipulagning verkframkvæmda, kynning á lögum og reglum um aðbúnað, hollustuhætti og öryggi á vinnustöðum, öryggistrúnaðarmaður, öryggisnefnd, slysatilkynning, slysaflokkun, orsakir slysa, bakáverkar, blástursmeðferð, brunasár, beinbrot, endurlífgun, eitranir, hálsáverkar, heilablæðing, hitakrampi, heilahristingur, læst hliðarlega, sár, bráð veikindi, umbúðir, verkpallur, stigi, búkki, líkamsbeiting, hlífðarbúnaður einstaklinga, öryggisbúnaður við mismunandi verk, hættuleg efni, brunavarnir, kynning á lögum um brunavarnir, eldvarnareftirlit, rafmagn á vinnustað, förgun spilliefna, rykmengun og loftmengun, öryggisstefna, ábyrgð, slysatryggingar, kjara- og ráðningarsamningar, brot og viðurlög, spenna, straumur, afl, kló, kapall, yfirálagsvörn, bræðivari og aðalvari, aðalrofi.
Nemandi skal hafa öðlast þekkingu og skilning á:
öryggismálum á vinnustað, meðhöndlun hættulegra efna, skyndihjálp, slysum af völdum rafmagns og vörnum gegn þeim
gerð og notkun algengasta hjálparbúnaðar í byggingariðnaði
gerð og notkun búkka og stiga við mismunandi störf
uppbyggingu og öryggisatriðum mismunandi verkpalla
varúðarráðstöfunum í óloknum byggingum og mannvirkjum
grunnþáttum áætlanagerðar og gæðastýringarkerfis
hefðbundnu byggingaferli frá hugmynd til lokaúttektar
grundvallaratriðum laga og reglugerða um skipulags- og byggingarmál
hugtakinu vistvæn byggingarstarfsemi
stíl- og fagurfræði bygginga og mannvirkja
grunnatriðum gæðastjórnunar og verkskipulags , grundvallaratriðum hollustuhátta og vinnuverndar
orsökum og afleiðingum algengra vinnuslysa; helstu forvörnum gegn kali, ofkælingu og ofhitnun; skipulagi öryggismála og fyrirbyggjandi aðgerðum; lögum og reglugerðum um vinnuvernd og öryggismál
aðferðum til að gera úttektir á öryggismálum vinnustaða
réttindum og skyldum iðnaðarmanna varðandi öryggismál
grunnatriðum og hugtökum sem tengjast virkni rafbúnaðar
reglum um umgengni og umhirðu rafbúnaðar, grundvallaratriðum í samningum og lögum um ráðningu starfsfólks og slysatryggingar
námsleiðum í bygginga- og mannvirkjagreinum á framhalds- og háskólastigi
Nemandi skal hafa öðlast leikni í að:
nota rétta líkamsbeitingu og viðeigandi hlífðarbúnað í starfi
velja og nota viðeigandi hjálparbúnað
umgangast rafmagn og rafmagnstæki á byggingavinnustöðum
skipuleggja mismunandi verkþætti /verkferla
Nemandi skal geta hagnýtt þá almennu þekkingu og leikni sem hann hefur aflað sér til að:
veita slösuðum eða veikum einstaklingi fyrstu hjálp á vettvangi
framkvæma frumskoðun og mat á slösuðum einstaklingi
bregðast rétt við lostástandi og dauðadái
meta og bregðast rétt við áverkum og sárum s.s. við beinbrot og bruna
veita skyndihjálp við bráðum sjúkdómum s.s. sykursýki og flogaveiki
sinna minniháttar tengingum og fyrirbyggjandi viðhaldi
fylgja eftir gæðastýringu/eftirliti
stjórna á vinnustað
velja sér námsleið að loknu grunnnámi bygginga- og mannvirkjagreina á framhalds- og háskólastigi
Æskilegt er að nemendur vinni verkefni í áfanganum þar sem þeir gera úttekt á byggingarvinnustað og skoða m.a. öryggisþætti og kynna niðurstöður sínar. Að öðru leyti byggist námsmatið á könnunarprófum og prófi í lok annar.