Áfanganum er ætlað að veita grunnþekkingu í efnafræði. Fjallað er um hugtakið efni og eðliseiginleika þess, mælingar og meðferð talna m.t.t. markverðra stafa, samsetningu atóma og læsi á lotukerfið og ólíkar gerðir efnatengja m.t.t. samsetningu þeirra og nafnakerfa. Farið er í helstu gerðir ólíkra efnahvarfa, læsi á efnajöfnur og tengsl þeirra við magnbundna útreikninga, hugtökin mól og styrkir efna í lausnum. Mikil áhersla er lögð á dæmareikning þar sem ofangreindir efnisþættir eru fléttaðir saman. Nokkur áhersla er lögð á framkvæmd verklegra æfinga sem tengjast efninu.
LÆSI2NÁ10
Nemandi skal hafa öðlast þekkingu og skilning á:
hugtökunum efni, efnablanda og ástand efna
eðlisfræðilegum eiginleikum efna
mælingum í efnafræði, meðferð talna og markverðum stöfum talna
hugtökunum orka, varmi og eðlismassi
hugtökunum atóm, frumefni, efnasamband, öreindir, samsætur og atómmassi
rafeindahýsingu frumefna, röðun rafeinda á undirhvolf, gildisrafeindum og áttureglu
hleðslu jóna og algengra fjölatóma jóna, jónískum tengjum og nafnakerfi jónaefna
myndun samgildra tengja
nafngiftarreglum einfaldra ólífrænna efna
sameindarformúlum, gerð Lewis mynda og lögun sameindaefna
rafneikvæðni og skautun sameinda
stillingu efnajafna og hagnýtingu þeirra í magnútreikningum
hugtökunum formúlumassi, mól og mólmassi
tölu Avogadrosar og tengslum hennar við hugtakið mól
tengslum atómmassaeiningar og móls
fellingarhvörfum og leysni jónaefna í vatnslausnum
sýru-basa hlutleysnihvörfum og skilgreiningu á sýrum og bösum
oxun-afoxunarhvörfum, oxunartölum og reglum sem að þeim lúta
ástandi efna og fasabreytingum
lausnum og hugtökum tengdum þeim s.s. leysir, leyst efni og felling
reglunni „líkur leysir líkan“
sterkum og veikum rafkleyfum
sýrum, bösum, pH og tengdum hugtökum
Nemandi skal hafa öðlast leikni í að:
greina milli og skilgreina ólík efnafræðihugtök
beita mælistærðum, einingum og markverðum tölustöfum
umreikna milli móla og annarra magnbundinna eininga
beita hlutfallsreikningum efna í lausnum og efnahvörfum
rita nettó jónajöfnum
reikna dæmi tengd ofangreindum hugtökum í efnafræði
gera sér góða grein fyrir hugtakanotkun í efnafræði
rita skýrslur um framkvæmd verklegra æfinga
Nemandi skal geta hagnýtt þá almennu þekkingu og leikni sem hann hefur aflað sér til að:
átta sig á og rökstyðja hvaða reikniaðferðir eiga við hverju sinni við útreikninga í efnafræði
beita skipulegum aðferðum við útreikning lausna og setja fram niðurstöður sínar með óvissu og markverðum hætti
geta hagnýtt sér efnafræðilega þekkingu við framkvæmd verklegra æfinga í efnafræði
skilja mikilvægi efnafræði í raunvísindum og geti unnið af öryggi og sjálfstæði og beitt röksemdarfærslu á efni tengd grunnefnafræði
stunda áframhaldandi nám í efnafræði
Námsmat er tilgreint í kennsluáætlun og samræmist skólanámskrá