Lífefnafræði er mikilvæg undirstöðugrein á öllum sviðum líffræði- og heilbrigðisgreina auk þess að vera sjálfstæð fræðigrein við háskóla hér á landi og erlendis. Líftækni og erfðarannsóknir byggja að mestu leyti á lífefnafræði. Í þessum áfanga er leitast við að gefa góða yfirsýn yfir helstu efnisþætti fræðigreinarinnar þannig að það megi nýtast sem flestum nemendum náttúrufræðibrautar í háskólanámi á sviði líffræði, heilbrigðisfræði eða efnafræði. Fjallað er um gerð, eiginleika og efnahvörf helstu byggingarefna, orkuefna og stjórnefna lífvera. Einnig er fjallað um efnaskipti þessara sömu efna í frumum líkamans þar sem helstu niðurbrots- og nýmyndunarferlum er lýst á sameindagrunni. Farið er í sykrur og undirflokka þeirra, amínósýrur, prótein og byggingar þeirra, fitusýrur, trýglýserið, stera og fleiri lípið. Efnið tengist mjög víða reynsluheimi nemenda og má þar nefna ítarlega umfjöllun um helstu orkuefni, næringu, fitubrennslu, megrun og offitu. Í raun fjallar þessi áfangi um öll helstu lífefnin, gerð þeirra, eiginleika og efnahvörf í blíðu og stríðu.
EFNA2AA05, EFNA2AB05 og EFNA3LR05
Nemandi skal hafa öðlast þekkingu og skilning á:
uppbyggingu einsykra, tvísykra, fjölsykra og afbrigðum af þeim
gerð, hlutverki og flokkun fituefna, muninum á ómettaðri fitusýru og mettaðri og helstu efnahvörfum lípíða
peptíðum, almennri formúlu amínósýra og flokkunarkerfi þeirra, hvernig þær mynda peptíð og hvernig þær brotna niður
byggingu próteina samkvæmt byggingu þeirra og starfsemi
ensímum, gerð þeirra og hlutverki
helstu niðurbrots- og uppbyggingarferlum frumunnar
Nemandi skal hafa öðlast leikni í að:
greina milli helstu gerða lífefnafræðilegra sameinda og flokkun þeirra
skilgreina helstu efnaskiptaferla lífheimsins
þekkja uppbyggingu og samsetningu prótína, allt frá DNA til virkra sameinda og byggingareininga þeirra
þekkja mun á prótíni og ensími, virkni þeirra og hlutverk í efnaskiptum
hafa heildarsýn yfir efnaskipti mannslíkamans
geta sagt fyrir um hvernig röskun á gerð eða samsetningu lífefna getur leitt til sjúkdómseinkenna
Nemandi skal geta hagnýtt þá almennu þekkingu og leikni sem hann hefur aflað sér til að:
nýta byggingahluta sameinda lífefna til að spá fyrir um eiginleika sameinda t.d. vatnsleysni
útskýra feril sameinda í gegnum efnaferli og fjalla um afdrif t.d. fæðuefna
útskýra viðfangsefni áfangans með því að nota hugtök af nákvæmni
tengja líffræði og efnafræði við daglegt líf og umhverfi og sjá notagildi greinanna
skilja mikilvægi lífefnafræðinnar í heilbrigðis- og raunvísindum
stunda áframhaldandi nám í heilbrigðis- og raunvísindum
Námsmat er tilgreint í kennsluáætlun og samræmist skólanámskrá.