Málnotkun og daglegt mál fyrir framhaldsskólabraut
ÍSLE1ML05
10
íslenska
leskilningur, málnotkun, máltaka, ritun og tjáning
Samþykkt af skóla
1
5
Markmið áfangans er að nemandi styrki og efli ritun og tjáningu, skapandi skrif og uppbyggilegar samræður. Námið tengist sjálfsmynd nemenda og áhugamálum, s.s. kvikmyndum og tónlist, fréttum og viðburðum úr samtímanum. Nemandi lærir um málnotkun og boðskipti almennt, máltöku, tvítyngi og miðlun. Nemandi reynir sig við rökstuðning og framsögn. Nemandi æfir sig í framburði, og hlustun. Nemandi áttar sig á uppruna og þróun tungumála almennt (útdauð mál, útrýmingarhætta, málbreytingar, mállýskur, breytingar á beygingarkerfi, orðaforða og slangri), ennfremur á þróun og sérstöðu móðurmálsins og leitar dæma um gagnsæi þess. Nemandi lærir að byggja upp einfaldar efnisgreinar, raða þeim og tengja. Nemendur lesa smásögur, þjóðsögur o.fl. Leitast er við að nota nýja nálgun í móðurmálskennslu og fjölbreytta kennsluhætti.
Engar, áfanginn er ætlaður þeim sem ekki hafa lokið grunnskólaprófi.
Nemandi skal hafa öðlast þekkingu og skilning á:
málnotkun og mismunandi framburði, bæði hjá sjálfum sér og öðrum, t.d. í fjölmiðlum
skyldleika tungumála
grunnatriðum varðandi máltöku barna og uppruna tungumála
undirstöðuatriðum daglegs máls
tengslum tungumáls við sjálfsmynd
margvíslegum fréttaflutningi í fjölmiðlum
mikilvægi góðra og kurteislegra samskipta fyrir sjálf og samfélag
Nemandi skal hafa öðlast leikni í að:
átta sig á uppruna og skyldleika tungumála
byggja efnisgrein
byggja upp röklegan texta
beita rökum og dæmum í málflutningi
lesa stutta texta sér til gagns og gleði
Nemandi skal geta hagnýtt þá almennu þekkingu og leikni sem hann hefur aflað sér til að:
semja stutta ritsmíð um sjálfvalið eða tiltekið efni ...sem er metið með... faglegri yfirferð kennara á t.d. byggingu og efnistökum
rökstyðja mál sitt og miðla skoðun sinni málefnalega sem er metið á viðeigandi hátt, með t.d. flutningi röklega byggðs pistils eða ræðu, þátttöku í samræðum eða öðru sambærilegu
draga ályktanir um samband sjálfsmyndar og málnotkunar ...sem er metið með... sjálfstæðum einstaklingsverkefnum, t.d. ritun og kynningum, eða dagbók og kynningu á áhugamáli
hlusta á útvarp, sjónvarp eða netmiðla með gagnrýnu hugarfari ...sem er metið með... t.d. umræðum í hópum og samtölum við kennara
temja sér kurteisi og umburðarlyndi gagnvart samferðamönnum ...sem er metið með... framlagi og þátttöku í umræðum og samtölum
Áfanginn er símat,þ.e. verkefni, þátttaka, framfarir, virkni og skilamappa eru metin til einkunnar.