Áfanginn fjallar um þau ferli jarðar, innræn og útræn, sem geta snúist upp í náttúruhamfarir. Gerð er grein fyrir helstu náttúruhamförum, dæmi tekin af umfangsmiklum nýlegum atburðum í heiminum og skoðað hvernig þeir hafa haft keðjuverkandi áhrif á náttúru og samfélag. Einnig er fjallað um manngerða vá, varnir gegn hamförum og viðbrögð við þeim. Áhersla er á verkefnavinnu, inni og úti í náttúrunni.
Nemendur þurfa að hafa lokið einum af eftirfarandi áföngum: JARÐ1AA05 eða EÐLI2AQ05 eða EFNA1AQ05.
Nemandi skal hafa öðlast þekkingu og skilning á:
muninum á náttúruhamförum og sömu náttúruferlum án hamfara
heimsdreifingu náttúruváa
jarðskjálftum; eiginleikum þeirra og afleiðingum
eldvirkni; mismunandi gerðum eldgosa og afleiðingum þeirra
fellibyljum og skýstrókum; myndun þeirra, þróun og afleiðingum
öldum og flóðbylgjum; myndun þeirra, hegðun og afleiðingum
skriðuföllum, snjóflóðum og vatnsflóðum; myndun þeirra, hegðun og afleiðingum
eldingum og eldum; myndun þeirra, hegðun og afleiðingum
uppblæstri, þurrkum og hungursneið; orsökum og afleiðingum
manngerðri vá
náttúruvám á Íslandi
aukinni tíðni náttúruhamfara vegna loftslagsbreytinga
búsetu mannsins á hættusvæðum, forvörnum, vöktun hættusvæða og viðbrögðum við vá
viðbrögðum við afleiðingum náttúruhamfara
innlendum og erlendum stofnunum og hjálparsamtökum sem fást við forvarnir og afleiðingar hamfara og skipulagi hjálparstarfs
Nemandi skal hafa öðlast leikni í að:
fjalla um viðfangsefni áfangans á skilmerkilegan, faglegan og gagnrýninn hátt, bæði í ræðu og rituðu máli
lesa faglegt námsefni á ensku
afla sér þekkingar um efnið á gagnrýninn máta í erlendum og innlendum bókum, fagritum og á sérvöldum vefsíðum, umfram það sem áfanginn tekur fyrir
greina hvernig einn atburður í náttúrunni getur leitt til hamfara af margvíslegum toga með mjög víðtæk áhrif
greina keðjuverkun í náttúrufarslegum atburðum og samhengi orsaka og afleiðinga
meta hugsanlega vá út frá náttúrufarslegum aðstæðum á afmörkuðum svæðum
greina á milli hættu og áhættu, hættumats og áhættumats
nota kortagögn og aðra viðeigandi vitneskju til að útbúa einfalt hættumat
þekkja vísbendingar um yfirvofandi hættu og kunna rétt viðbrögð
greina hvernig lífshættir mannsins hafa leitt til aukinnar hættu á náttúruhamförum
Nemandi skal geta hagnýtt þá almennu þekkingu og leikni sem hann hefur aflað sér til að:
rita stutt og einfalt mál um afmarkað efni og halda uppi samræðum um það með rökstuðningi
skrifa rannsóknarritgerð byggða á heimildum með tilvísunum þar sem gagnrýnin umfjöllun er ástunduð
beita öguðum vinnubrögðum
átta sig á hvernig náttúruvá hefur áhrif á umhverfi, líf og efnahag samfélaga
átta sig á hvernig samfélagsþættir svo sem búsetudreifing og hönnun mannvirkja skipta sköpum á svæðum þar sem náttúruvá er til staðar
átta sig á mikilvægi hjálparstarfs og öðlast aukna samkennd með íbúum hrjáðra svæða
Áfanginn er símatsáfangi. Námsmat byggir á áfangaprófum, smærri verkefnum og sérstöku
lokaverkefni .