miðaldabókmenntir (kvæði og sögur), áhrif þeirra á nútímaverk
Samþykkt af skóla
3
5
AV
Í þessum áfanga verður fjallað um helstu gerðir íslenskra miðaldabókmennta, frá eddukvæðum til Sturlungu, og hvernig þær lifa í nútímanum. Lesin verða valin kvæði og textar af ýmsum gerðum frá tímabilinu. Textarnir greindir og tengdir við það umhverfi sem þeir spretta úr. Jafnframt verða skoðuð ýmis nútímaverk sem sækja efnivið sinn í miðaldabókmenntir. Nemendur verða einnig þjálfaðir í notkun bókmenntahugtaka og heimildavinnu. Nemendur kynna sér fræðilegar greinar sem tengjast efninu. Áhersla lögð á fjölbreytt og skapandi verkefni sem reyna á frumkvæði, sjálfstæð vinnubrögð og mismunandi hæfni nemenda, auka víðsýni og gagnrýna hugsun. Nemendur vinna ýmist hver fyrir sig eða með öðrum.
10 einingar á 2. þrepi
Nemandi skal hafa öðlast þekkingu og skilning á:
upphafi íslenskrar ritmenningar
mismunandi tegundum miðaldabókmennta og þekki lykilverk tímabilsins
áhrifum miðaldabókmennta á nútímaverk
tengslum íslenskra miðaldabókmennta við evrópska menningu þess tíma
algengustu stílbrögðum sem einkenna miðaldabókmenntir
samfélagi, hugmyndafræði og viðhorfum miðaldamanna
heimildanotkun í tengslum við verkefnavinnu og gildi mismunandi heimilda
orðaforða sem þarf til að lesa helstu verk miðaldabókmennta
Nemandi skal hafa öðlast leikni í að:
lesa bókmenntatexta frá miðöldum sér til gagns og gamans
greina bókmenntatexta frá miðöldum og fjalla um inntak þeirra
greina áhrif miðaldabókmennta á nútímaverk
beita algengum stílbrögðum í tal- og ritmáli
skilja lykilhugtök og mismunandi sjónarhorn í bókmenntum
draga saman og nýta á viðurkenndan og gagnrýninn hátt upplýsingar úr hvers kyns heimildum og meta áreiðanleika þeirra
ganga frá heimildaverkefnum og nýta sér uppbyggilega gagnrýni annarra til betrumbóta
flytja af öryggi lýsingar og kynningar á verkefnum sínum, hver fyrir sig og með öðrum
Nemandi skal geta hagnýtt þá almennu þekkingu og leikni sem hann hefur aflað sér til að:
skilja, greina og tengja saman bókmenntatexta frá ólíkum tímum
skrifa skýran, vel uppbyggðan og grípandi texta
taka þátt í málefnalegum umræðum, tjá afstöðu sína og efasemdir um efnið og komast að rökstuddri niðurstöðu
draga saman aðalatriði, beita gagnrýninni hugsun við lestur, túlkun og úrvinnslu krefjandi texta
átta sig á samfélagslegum og bókmenntasögulegum skírskotunum, duldum boðskap og hugmyndum
beita skýru, vönduðu og blæbrigðaríku máli í ræðu og riti
velja ritstíl eftir aðstæðum og viðtakendum
vinna skapandi verkefni í tengslum við námsefnið
nýta sér heimildir af ýmsum toga í tengslum við námsefni og verkefnavinnu
Lögð er áhersla á fjölbreytt námsmat með leiðsögn. Námsmatið er í höndum kennara viðkomandi áfanga en þarf að fylgja þeim reglum sem kveðið er á um í skólanámskrá VMA.