Í áfanganum, sem er valáfangi í erfðafræði fyrir náttúruvísindabraut er gerð grein fyrir sögu erfðafræðinnar ásamt grunnþáttum frumu-, sameinda- og stofnerfðafræði. Fjallað verður um Mendelskar og fjölgena erfðir og helstu aðferðir við rannsókn erfðasjúkdóma. Leitast verður við að kynna nýjustu niðurstöður slíkra rannsókna ásamt aðferðafræði og hagnýtingu erfða- og líftækni.
LÍFF2LE05
Nemandi skal hafa öðlast þekkingu og skilning á:
sögu og þróun erfðafræðinnar
kenningum Mendels og grunnatriðum erfðafræðinnar
byggingu og gerð erfðaefnis (DNA, RNA, gen, litningar og plasmíð)
ferli frumuskiptinga, bæði mítósu og meiósu
afritun, umritun og þýðingu erfðaefnis
mismunandi erfðamáta og tjáningu gena
stökkbreytingum
meingenum og dæmum um erfðasjúkdóma
kynákvörðun lífvera og erfðum tengdum kynferði
tengslagreiningu og fylgnigreiningu
erfðum örvera
príonum
tengslum erfða, fjölbreytileika lífvera og þróun
grundvallaratriðum í erfðatækni og líftækni
siðferðislegum álitamálum í erfðafræði
viðurkenndum tímaritum og gagnagrunnum sem fjalla um erfðafræðirannsóknir
Nemandi skal hafa öðlast leikni í að:
beita grunnhugtökum erfðafræðinnar á skilmerkilegan hátt og í rökrænu samhengi
útskýra einfaldar og flóknar erfðir
tengja saman basaröð í DNA, basaröð í RNA og amínósýruröð próteina
gera greinamun á notkun fjölskyldurannsókna og rannsókna á hópum óskyldra einstaklinga við meingenaleit
meta líkur á erfðum tengdra og ótengdra eiginleika
lesa erfðafræðilegar upplýsingar úr máli og myndum frá mismunandi miðlum
Nemandi skal geta hagnýtt þá almennu þekkingu og leikni sem hann hefur aflað sér til að:
geta tekið rökstudda og gagnrýna afstöðu til erfðarannsókna, erfðatækni, líftækni og annarra erfðafræðilegra málefna
tengja þekkingu í erfðafræði við samfélagslega þætti og umhverfismál, átta sig á notagildi hennar við möguleg siðferðisleg álitamál
taka þátt í umræðum um erfðafræðileg málefni á ábyrgan og sjálfstæðan hátt
afla sér víðtækari þekkingar á sviði erfðafræði
Lögð er áhersla á að í námsmati felist ýmiss konar verkefnavinna, verkleg, skrifleg og munnleg, einstaklinga, para og hópa. Unnið er með kynningar á efni fyrir samnemendur á sem fjölbreyttustu formi. Tvö til þrjú skrifleg hlutapróf eru í áfanganum. Nemendur vinna ferliritun og skila ferlimöppu.