Json

Námsbraut

Titill brautar: Námsleið: Námslok:
Málm- og véltækni - vélvirkjun (Staðfestingarnúmer 497) 21-497-3-8 vélvirki hæfniþrep 3
Lýsing: Vélvirki annast uppsetningu, viðgerðir, viðhald, endurnýjun og þjónustu á hvers kyns vél- og tæknibúnaði og flutningakerfum í skipum, vinnslustöðvum, vinnuvélum, verksmiðjum, orkuverum og orkuveitum. Hann skipuleggur fyrirbyggjandi viðhald, fylgist með ástandi vélbúnaðar og greinir bilanir. Vélvirkjar starfa hjá fyrirtækjum sem smíða og annast viðhald véla og vélbúnaðar, í framleiðslufyrirtækjum og bygginga- og skipasmíðafyrirtækjum. Vélvirki er lögverndað starfsheiti og vélvirkjun löggilt iðngrein. Markmið náms í vélvirkjun er að gera nemendum kleift að takast á við þau viðfangsefni sem vélvirkjar inna af hendi. Náminu lýkur með sveinsprófi er veitir rétt til starfa við vélvirkjun og til inngöngu í nám til iðnmeistararéttinda. Sá sem lokið hefur sveinsprófi í vélvirkjun, hefur öðlast rétt til að vera:vélavörður á skipum sem eru 12 metrar og styttri að skráningarlengd með vélarafl 750 kW eða minna (Skírteini: Smáskipavélavörður (SSV)) Nemendur geta lokið þeim hluta námsins sem kenndur er í skóla á 5-6 önnum. Að þeim tíma loknum tekur við starfþjálfun á vinnumarkaði í eitt ár og er það til 80 eininga á námsbrautinni. Nám á málm- og véltæknibraut er starfsnám sem á rætur í ævafornum hefðum en byggir engu að síður á nýjustu þekkingu manna í tækni og vísindum. Í greinunum vefjast fornar handverkshefðir og vitneskja um eiginleika málma saman við nútíma tölvu- og stýritækni. Náminu er ætlað að búa nemendur undir þátttöku í nútímalegu lýðræðissamfélagi með því að auka hæfni þeirra til gagnrýninnar hugsunar, efla vitund um eigin getu og takmarkanir og styrkja samskiptahæfni og samhug. Auk þess að búa nemendur sem best undir störf og frekara nám er áhersla lögð á að koma til móts við nemendur sem vilja hagnýta menntun sem felur í sér hæfni til starfa sem krefjast nákvæmni, útsjónarsemi, sköpunarhæfni og vandaðs verklags.

Grunnupplýsingar Meginatriði brautarlýsingar

Inntökuskilyrði: Nemandi sem innritast á vélvirkjabraut þarf að hafa lokið skyldunámi í samræmi við ákvæði aðalnámskrár grunnskóla. Til að hefja nám á öðru hæfniþrepi í ensku, íslensku eða stærðfræði þarf nemandi að hafa náð hæfnieinkunn B við lok grunnskóla eða að hafa lokið fyrsta þreps áfanga í þessum greinum. Nánar er fjallað um innritun og inntökuskilyrði í skólanámskrá.
Skipulag: Nám í vélvirkjun skiptist annars vegar í bóklegt og verklegt nám í skóla og hins vegar í starfsþjálfun út í atvinnulífinu. Nemendur geta einnig stefnt að stúdentsprófi samhliða verklegu námi í vélvirkjun. Að námi loknu útskrifast nemandi með prófskírteini sem vottar að hann hafi lokið námi með fullnægjandi árangri.
Námsmat Námsmat getur farið fram með mismunandi hætti og er ýmist samsett úr símati og lokaprófi eða eingöngu símati. Nánari tilhögun námsmats er í höndum kennara hverrar greinar. Í upphafi annar skal nemanda kynnt námsáætlun, námsmarkmið og tilhögun námsmats í hverjum áfanga.
Starfsnám: Starfsþjálfun á vinnustað er skilgreindur hluti af náminu. Starfsþjálfun á vinnustað er ætlað að þjálfa frekar hæfni nemenda á þeim sviðum sem nám þeirra á brautinni nær til. Á vinnustað fá þeir tækifæri til að takast á við raunveruleg verkefni við þær aðstæður sem fyrir hendi eru hverju sinni. Nemendur kynnast af eigin raun þeirri menningu sem fyrir hendi er í íslenskum fyrirtækjum og eru beinir þátttakendur í henni. Nánari útfærslu á fyrirkomulagi starfsþjálfunar á vinnustað er að finna í áfangalýsingum fyrir starfsþjálfun og í skólanámskrá.
Reglur um námsframvindu: Lokavitnisburður skal vera í heilum tölum á bilinu 1-10 og lágmarkseinkunn til að standast áfanga er 5. Nánari reglur um námsframvindu, frávik frá henni og skólasókn má finna í skólanámskrá.
Hæfniviðmið:

Að loknu námi skal nemandi hafa hæfni til að ...

  • nýta sér margvíslega tækni í þekkingarleit.
  • taka virkan þátt í lýðræðissamfélagi.
  • tileinka sér heilbrigðan lífsstíl.
  • sýna öðrum virðingu óháð kyni, þjóðerni, aðstæðum og lífsgildum.
  • sýna frumkvæði og beita sköpunargáfu til lausnar viðfangsefna.
  • gera grein fyrir skoðunum sínum og hugmyndum á fjölbreyttan hátt.
  • sýna ábyrgð í umgengni um umhverfi sitt og náttúru.
  • sinna almennum og sérhæfðum störfum sem tengjast málmiðngreinum.
  • gæta ávallt fyllsta öryggis við störf sín.
  • lesa teikningar og verk- og framleiðsluleiðbeiningar.
  • meðhöndla efni, áhöld og tæki sem notuð eru í málmiðngreinum.
  • tileinka sér nýjungar á starfsvettvangi sínum.
  • vinna sjálfstætt og í samstarfi við aðra.
  • meta efnismagn og kostnað fyrir tiltekin verkefni.
  • meta verk og aðstæður með tilliti til þekkingar sinnar, m.a. á afl- og straumfræði og efnisfræði málmiðna.
  • takast á við frekara nám, t.d. nám til meistararéttinda.

Einingafjöldi Fjöldi framhaldsskólaeininga sem þarf til að útskrifast af brautinni

238  fein.

Kjarni Skylduáfangar brautarinnar


Bóklegur kjarni
Námsgrein
Þrep 1
Þrep 2
Þrep 3
Þrep 4
fein.
Vélvirkjun
Námsgrein
Þrep 1
Þrep 2
Þrep 3
Þrep 4
fein.
Hlutfall eininga á þrepum í kjarna
Þrep 1
Þrep 2
Þrep 3
Þrep 4
 
 
 
 

Frjálst Val Aðrir óskilgreindir áfangar sem nemendur geta valið/metið á námsbrautinni

Nei, frjálst val er ekki leyft

Grunnþættir og lykilhæfni Hvernig unnið er með grunnþætti og lykilhæfni

Læsi, tjáning og samskipti um tölur og upplýsingar:
  • Mikið reynir á alla þessa þætti í áföngum brautarinnar. Áhersla er lögð á notkun fjölbreyttra miðla í upplýsingaleit, öflun gagna, flokkun þeirra og nýtingu á gagnrýninn hátt.
  • Í öllum áföngum brautarinnar þurfa nemendur að geta lesið í texta, tölulegar og myndrænar upplýsingar.
  • Í stærðfræði er lögð áhersla á að nemendur öðlist færni sem þeir geta beitt við útreikninga.
  • Í flestum áföngum eru fagbækur, fagtímarit og efni á netinu hluti námsefnis og verkefna.
  • Í náminu er komið inn á nauðsyn gagnrýnnar hugsunar við úrvinnslu upplýsinga og áhersla lögð á að nemendur geri sér grein fyrir að upplýsingar eru oft gildishlaðnar.
  • Geti aflað gagna, flokkað og nýtt sér upplýsingar á gagnrýninn hátt.
Námshæfni:
  • Í vélvirkjun er markvisst unnið að því að efla sjálfstæði nemenda í vinnubrögðum. Þeir læra að meta eigin vinnubrögð og annarra t.d. með sjálfsmati og jafningjamati. Nemendur eru þjálfaðir í að setja sér raunhæf markmið í námi og vinna að þeim. Kennslu- og námsaðferðir eru fjölbreyttar. Eftir því sem lengra líður á námið eru gerðar meiri kröfur um að þekking og fyrri reynsla, bæði í viðkomandi grein og öðrum, sé nýtt við lausn nýrra viðfangsefna. Í vinnustaðanámi og starfsþjálfun er haldin rafræn ferilsbók.
  • Í vinnustaðanámi er áhersla lögð á að nemendur yfirfæri bóklega þekkingu með því að sýna hæfni í störfum sem skráð er í ferilsbók.
  • Vélvirkjanámið krefst lesturs fræðitexta og skilnings á þeim. Heimanám og vinna krefst forgangsröðunar og skipulags. Nemendur þurfa stöðugt að meta eigið vinnuframlag og læra þannig að þekkja styrkleika sína og veikleika og setja sér raunhæf markmið.
  • Í skólanum er unnið að því að efla sjálfstæði nemenda í námi og vinnubrögðum. Þeir eru þjálfaðir í að setja sér raunhæf markmið í námi og vinna að þeim. Kennsluaðferðir eru margvíslegar og fjölbreyttar og reyna á þekkingu, leikni og hæfni. Það sama má segja um námsmat. Þá eru nemendur hvattir til að nýta styrkleika sína í námi.
  • Í íslenskuáföngum þurfa nemendur að þjálfa hæfni sína m.a. með því að skrifa skýran texta, beita málinu á fjölbreyttan hátt, tjá rökstudda afstöðu, draga saman aðalatriði, beita gagnrýninni hugsun og flytja fyrirlestra.
Skapandi hugsun og hagnýting þekkingar:
  • Margir þættir í skólastarfinu flokkast sem skapandi starf. Í flestum námsgreinum reynir á frumkvæði og skapandi hugsun og þurfa nemendur að sýna hæfni í alls kyns verkefnum, kynningu á þeim og flutningi.
  • Nemendur vinna skapandi verkefni þar sem þeir eru hvattir til nýsköpunar og til að hagnýta þekkingu sína við úrvinnslu þeirra. Lögð er áhersla á tengingu fræðilegrar þekkingar við skipulagningu og framkvæmd og miðlunar til viðskiptavina.
  • Geti notið lista, menningar og skapandi starfs á margvíslegu formi.
  • Sýni frumkvæði og skapandi hugsun.
Jafnrétti:
  • Meðal grunngilda skólans eru jafnrétti og fjölbreytileiki.Allir fá tækifæri til að þroska hæfileika sína í náminu. Í skólanum starfar jafnréttisnefnd sem hefur sett sér jafnréttisstefnu og jafnréttisáætlun og fylgist jafnframt með að þeim sé fylgt.
  • Í öllum áföngum þar sem hægt er, er lögð áhersla á að gera hlut kvenna sýnilegan, og einnig á jafnrétti í víðasta skilningi orðsins. Leitast er við að skapa umræður um jafnrétti kynjanna og jafnrétti þjóðfélagshópa.
  • Tekið er tillit til að nemendur koma inn í námið með fjölbreyttan bakgrunn og hver fær að njóta sín á eigin forsendum.
  • Í öllu námi nemenda í skólanum er lögð áhersla á að nemendur virði jafnrétti í samskiptum.
Menntun til sjálfbærni:
  • Í vinnustaðanámi læra nemendur að ganga af virðingu, öryggi og ábyrgð um vinnuumhverfi sitt til þess að koma í veg fyrir sjúkdóma og slys. Auk þess læra nemendur um förgun úrgangs á umhverfisvænan og öruggan hátt.
  • Í náminu er lögð áhersla á sjálfbærni með því að gera nemendur meðvitaða um ábyrgð á smitvörnum og eigin heilsu. Nemendur eru hvattir til þess að temja sér heilbrigðan lífsstíl. Unnið er að því að nemendur verði virkir og ábyrgir borgarar bæði gagnvart samfélaginu og umhverfi sínu.
  • Áhersla er lögð á að nemendur skilji hvernig vistkerfi jarðar setur manninum takmarkanir og hvað hver og einn getur lagt af mörkum til umhverfisverndar og til að vinna gegn sóun auðlinda.
  • Nemendur geti á gagnrýninn hátt metið gildi upplýsinga um umhverfi og náttúru, séu virkir og ábyrgir borgarar í skóla og á vinnustað, í umhverfi sínu og náttúru.
Læsi, tjáning og samskipti á erlendum tungumálum:
  • Í enskunámi eru nemendur þjálfaðir í að koma máli sínu á framfæri á ensku í ræðu og riti. Í öllum enskuáföngum er leitast við að gera nemendur meðvitaða um menningu og siði sem einkenna landsvæði, þar sem tungumálið er talað.
  • Í skólanum er lögð áhersla á að nemendur læri erlend tungumál. Tungumálakunnátta er lykill að upplýsingum og gefur aðgengi að faglegu efni á erlendum tungumálum. Hún er ein af forsendum þess að geta átt farsæl samskipti og samvinnu við einstaklinga af öðru þjóðerni.
Heilbrigði:
  • Í vinnustaðanámi og starfsþjálfun þjálfast nemendur í samskiptum og faglegum vinnubrögðum. Nemendur öðlast skilning og færni í að efla bæði eigið heilbrigði og annarra og huga að hollustuháttum og öryggi.
  • Í verklegum áföngum læra nemendur að beita faglegum vinnubrögðum, gæta að öryggi á vinnustað, hugsanlegri slysahættu og mengun. Þeim er einnig kennd rétt líkamsbeiting við vinnu og notkun hlífðar- og öryggisbúnaðar.
  • Í íþrótta- og heilsuáföngum er unnið að því að nemendur geri hreyfingu og þátttöku í íþróttum að hluta af daglegu lífi sínu og auki þannig lífsgæði sín.
  • Skólinn er heilsueflandi framhaldsskóli og í skólastarfinu öllu er lögð áhersla á heilsusamlegan lífsstíl. Allir nemendur taka áfanga tengda íþróttum, heilsu og skyndihjálp og læra þannig að bera ábyrgð á eigin heilsu.
Læsi, tjáning og samskipti á íslensku:
  • Í náminu er áhersla á vinnu nemenda þar sem reynir á alla þætti læsis, tjáningar og samskipta. Í hvers kyns verkefnavinnu reynir á tjáningu í rituðu og töluðu máli við kynningu niðurstaðna. Nemendur þurfa að svara spurningum á málefnalegan hátt og rökstyðja skoðanir sínar og niðurstöður í verkefnaflutningi.
  • Í vinnustaðanámi og starfsþjálfun þurfa nemendur að tjá sig munnlega og skriflega til að koma upplýsingum á framfæri. Í samskiptum við viðskiptavini og samstarfsfólk þurfa nemendur að geta tjáð sig á skýran og markvissan hátt.
  • Í íslenskuáföngum þurfa nemendur að gera grein fyrir skoðunum sínum og taka þátt í samræðum. Íslenskunám felur það í sér að nemendur þurfa að tjá sig í ræðu og riti. Með aukinni þjálfun verður mál þeirra blæbrigðaríkara og orðaforði fjölbreyttari. Í öllum áföngum þurfa nemendur að flytja mál sitt og er það þjálfað markvisst í tjáningu.
  • Skólinn leggur mikla áherslu á að efla læsi, samskiptahæfni og tjáningu nemenda í öllu námi. Nemendur þjálfast í læsi, tjáningu og samskiptum í alls kyns verkefnavinnu og verkefnaskilum í ræðu og riti. Að auki þurfa þeir að að rökstyðja skoðanir og niðurstöður.
Lýðræði og mannréttindi:
  • Eitt af grunngildum skólans er lýðræði. Stuðlað er að því að gera nemendur að virkum og ábyrgum þátttakendum í lýðræðissamfélagi með því að leita eftir viðhorfum þeirra til ákveðinna þátta í þeim tilgangi að bæta skólastarfið s.s. með kennslukönnunum þar sem nemendur láta í ljós álit sitt á skipulagi og innihaldi áfanga, námsefni og kennsluháttum. Nemendur eiga fulltrúa bæði í skólaráði og skólanefnd og leggja þannig sitt af mörkum við stjórnun skóla.
  • Mikið reynir á samvinnu við lausn margvíslegra verkefna á brautinni. Nemendur læra að bera virðingu fyrir mismunandi skoðunum, taka tillit til samnemenda, samstarfsfólks og mæta hver öðrum á uppbyggilegan og jákvæðan hátt.
  • Nemendur þjálfast í að taka leiðsögn á uppbyggilegan hátt í náminu svo og starfsþjálfun.
  • Í náminu læra nemendur að sýna eigin störfum og annarra virðingu og sinna þeim af trúmennsku og heiðarleika.
  • Nemendur taka þátt í að móta skólastarfið með ýmsum hætti. Þannig er stuðlað að því að gera nemendur virka og meðvitaða um að móta samfélag sitt. Forsvarsmenn nemendafélagsins sitja í skólaráði og eiga þannig þátt í ákvarðanatöku um ýmis málefni. Tvisvar á ári eru haldnir skólafundir sem allir nemendur skólans taka þátt í. Á þeim er leitað eftir skoðunum nemenda á ýmsu sem tengist skólahaldinu og úrbætur gerðar í framhaldinu eftir þeirra ábendingum. Auk þess er beitt lýðræðislegum kennsluaðferðum og nemendur hafðir með í ráðum við val á námsefni og kennsluaðferðum.