Námsbraut

Titill brautar: Námsleið: Námslok:
Fótaaðgerðafræði (Staðfestingarnúmer 216) 17-216-3-8 fótaaðgerðafræðingur hæfniþrep 3
Lýsing: Fótaaðgerðafræðingar meta ástand fóta, greina fótamein og meðhöndla þau fótamein, sem ekki krefjast sérstakrar læknisfræðilegrar meðferðar. Þeir ráðleggja um heilbrigði fóta, meðferð og forvarnir fótameina og þau úrræði sem finnast í heilbrigðiskerfinu þar að lútandi. Skipuleggja, framkvæma og meta eigin vinnu í samræmi við viðurkennda gæðastaðla og halda sjúkraskrár samkvæmt lögum þar um. Fótaaðgerðafræðingar beita margvíslegri meðferð svo sem hreinsun á siggi og nöglum, líkþornameðferð, vörtumeðferð og hlífðarmeðferð. Þeir ráðleggja einstaklingum um fótaumhirðu í þeim tilgangi að minnka verki, dreifa álagi og bæta göngulag. Þeir útbúa spangir, hlífar, leppa og innleggssóla. Markmið náms og kennslu á starfsmenntabrautum framhaldsskóla er að gera nemandann hæfan í starfsgrein sinni og þjálfa verklega færni sem nýtist honum til starfa á atvinnumarkaði. Nám í fótaaðgerðafræði miðar að því að þjálfa færni og hæfni nemanda til þess að standast kröfur heilbrigðis- og félagsþjónustunnar hverju sinni um fagleg vinnubrögð, nákvæmni og áreiðanleika. Námið býr nemandann undir störf við meðferð fótameina skjólstæðinga innan og utan stofnana. Sérstök áhersla er lögð á að þjálfa færni í að takast á við raunveruleg viðfangsefni þar sem fyrirmæli, verklýsing og vinnuaðferðir liggja fyrir. Jafnframt fær nemandinn þjálfun í að takast á við ófyrirséð verkefni og aðstæður sem krefjast þekkingar, hugkvæmni, hæfni í samskiptum og rökvísi. Við skipulag kennslu er mikilvægt að taka mið af þörfum starfsgreinarinnar. Fótaaðgerðafræði er löggilt starfsgrein samkvæmt lögum nr. 34/2012. Þeir sem ljúka námsbrautinni skv. námskránni, eða öðru jafngildu námi, geta sótt um starfsheitið fótaaðgerðafræðingur á grundvelli reglugerðar nr. 1107/2012.

Grunnupplýsingar Meginatriði brautarlýsingar

Inntökuskilyrði: Grunnskólapróf. Til að hefja nám á öðru hæfniþrepi í dönsku, ensku, íslensku eða stærðfræði þarf nemandi að hafa náð hæfnieinkunn B við lok grunnskóla eða að hafa lokið fyrsta þreps áfanga í þessum greinum. Enn fremur er miðað við að nemendur hafi náð 18 ára aldri þegar þeir hefja nám við sérgreinar fótaaðgerðafræðinnar.
Skipulag: Nám í fótaaðgerðafræði er samtals 199 einingar og skiptist í 48 eininga nám í almennum kjarna, 61 eininga nám í heilbrigðisgreinum sem er sameiginlegt öðrum heilbrigðisstéttum, og 90 eininga nám í bóklegum og verklegum sérgreinum fótaaðgerðafræðinnar. Gert er ráð fyrir að nám í almennum kjarna og heilbrigðisgreinum taki 3-4 annir og að nemendur hafi alla jafna lokið því námi áður en þeir hefja nám í sérgreinum fótaaðgerðafræðinnar. Sérnámið er skipulagt sem þriggja anna nám. Á lokaári námsins er áhersla lögð á vinnustaðanám þar sem sett er upp fótaaðgerðarstofa í skólanum þar sem nemendur fá með aðstoð faglærðs fótaðgerðafræðings að vinna með skjólstæðinga. Nemendur fara í fjölbreyttar vinnustaðaheimsóknir, t.d. á fótaaðgerðastofur, dvalar- og hjúkrunarheimili, heilsugæslustöðvar og til stoðtækjasmiða með það að markmiði að kynnast störfum fótaaðgerðafræðinga og annarra heilbrigðisstétta. Lokaönnin einkennist af sérhæfingu og sérsniðnum meðferðarúrræðum. Námslok eru skilgreind sem próf til starfsréttinda á þriðja hæfniþrepi.
Námsmat Áhersla er lögð á hæfni nemenda á vegferð þeirra og mikilvægt að námsmatið styðji við þau markmið sem stefnt er að. Kennarar meta þekkingu og færni nemanda með fjölbreytilegum hætti. Námsmat getur m.a. byggst á prófum, símati, mati á verklegu námi og sjálfsmati nemanda. Umfang matsins skal að jafnaði vera í samræmi við kennslu í viðkomandi áfanga.
Starfsnám: Vinnustaðanám og þjálfun er skipulagt sem 20 eininga nám sem er blanda af þjálfun í skóla og heimsóknum á vinnustaði. Náminu er skipt í þrjá áfanga sem ætlað er að þjálfa nemendur í störfum fótaaðgerðafræðinga og kynna þeim vinnuumhverfi og mögulegan starfsvettvang. Helmingur vinnustaðanámsins er þjálfun í skóla og skipuleggur skólinn aðkomu skjólstæðinga. Þessum hluta námsins er ætlað að þjálfa nemendur í greiningu fótameina, vali og framkvæmdum meðferðarúrræða, færa sjúkraskýrslu/dagbók eftir því sem við á og meta gæði vinnuferlis. Enn fremur læra nemendur að vera meðvitaðir um öryggi á vinnustað, mikilvægi hreinlætis og smitvarna. Áhersla er lögð á viðtalstækni og getu til að ræða og skýra út forsendur meðferðarúrræða fyrir skjólstæðingum. Leitast er við að búa til umhverfi sem líkist fótaaðgerðastofu í rekstri þar sem skjólstæðingur getur pantað sér þjónustu að vild. Ætlast er til að nemendur öðlist verklega færni og sýni sjálfstæð vinnubrögð við meðhöndlun og ráðleggingar til skjólstæðings. Fjórðungur vinnustaðanámsins er vettvangsnám. Nemendur heimsækja stofnanir og fá þannig tækifæri til að kynnast ýmsum gerðum fótameina og taka þátt í umfjöllun um meðferðarúrræði. Enn fremur fylgjast þeir með störfum fótaaðgerðafræðinga. Fjórðungur vinnustaðanámsins er sérhæfing þar sem nemendum gefst kostur á að leita sérþekkingar á fótameinum, s.s. fótameinum sem einkenna sykursjúka, gigtveika, bæklaða, börn, aldraða eða íþróttamenn. Í þessum hluta er áhersla lögð á ferlið frá greiningu meins og fræðilegri þekkingu á því, val og útfærslu á meðferðarúrræði, rökstuðningi með vali, vandamál við meðferð, gæðamat, eftirfylgni og forvarnir. Við gerð þessa verkefnis er mikilvægt að nemandi nái að tengja saman verklegt og bóklegt nám og nýti upplýsingatæknina í sína þágu. Áhersla er lögð á að nemendur kynni verkefni sín í lokin. Unnið er eftir ferilbók þar sem verkefni fótaaðgerðafræðinga eru greind niður í einstök fótamein. Í ferilbók eru verklag og aðferðafræði skilgreind. Nemendur framkvæma meðferð á grundvelli ferilbókarinnar. Verknámskennara er falið að staðfesta að nemandi hafi fengið verklega þjálfun í þeim þáttum sem minnst er á í ferilbók og fullnægt þeim viðmiðum sem sett eru fram varðandi hæfni og gæði. Þetta er gert til að fylgjast með að nemandi fá þjálfun og kennslu í öllum þeim mismunandi fótameinum sem á fætinum geta myndast.
Reglur um námsframvindu: Einingafjöldi á brautinni er 199 einingar og útskrifast nemendur með hæfni á 3.þrepi. Til að ljúka náminu á þremur og hálfu ári þarf nemandi að ljúka 28 - 29 einingum á önn. Nánari skýringar á námsframvindu er að finna í skólanámskrá.
Hæfniviðmið:

Að loknu námi skal nemandi hafa hæfni til að ...

  • búa yfir almennri og sértækri þekkingu, leikni og hæfni til þess að meðhöndla fótamein öðrum til heilsubótar og vellíðunar
  • meta ástand fóta, greina fótamein og velja meðferð við hæfi
  • ráðleggja um viðeigandi meðferð og forvarnir fótameina
  • búa til ýmsar hlífar, leppa og innleggssóla til þess að setja í skófatnað
  • sýna kunnáttu í smitgát í allri umgengni og við hreinsun áhalda og tækja
  • halda sjúkraskrá samkvæmt viðurkenndum gæðaviðmiðum
  • gæta þagmælsku og sýna samskiptahæfni og siðferðisvitund í störfum sínum
  • tileinka sér fagmennsku, sjálfstæð vinnubrögð og vinna samkvæmt þeim gæðaviðmiðum og lagareglum sem um störf hans gilda
  • vinna eftir gæðaviðmiðum/gæðahandbók, þekkja vinnuvernd og öryggisferla á vinnustað og veita skyndihjálp ef slys eða óhöpp ber að höndum
  • eiga og reka fótaaðgerðastofu samkvæmt þeim lögum og reglugerðum sem um þær gilda
  • leiðbeina nýjum starfsmönnum og nemum
  • tileinka sér nýjungar í starfi og vera meðvitaður um mikilvægi þess
  • þekkja helstu efni og lyf sem notuð eru við fótameinum
  • þekkja forvarnir og búa yfir þekkingu til að veita faglega ráðgjöf

Einingafjöldi Fjöldi framhaldsskólaeininga sem þarf til að útskrifast af brautinni

199  fein.

Kjarni Skylduáfangar brautarinnar


Almennur kjarni (48 einingar)
Námsgrein
Þrep 1
Þrep 2
Þrep 3
Þrep 4
fein.
Heilbrigðisgreinar (61 eining)
Námsgrein
Þrep 1
Þrep 2
Þrep 3
Þrep 4
fein.
Sérgreinar (90 einingar)
Námsgrein
Þrep 1
Þrep 2
Þrep 3
Þrep 4
fein.
Hlutfall eininga á þrepum í kjarna
Þrep 1
Þrep 2
Þrep 3
Þrep 4
 
 
 
 

Frjálst Val Aðrir óskilgreindir áfangar sem nemendur geta valið/metið á námsbrautinni

Nei, frjálst val er ekki leyft

Grunnþættir og lykilhæfni Hvernig unnið er með grunnþætti og lykilhæfni

Læsi, tjáning og samskipti um tölur og upplýsingar:
  • með því að nemendur læra að túlka upplýsingar og setja þær fram
  • með því að nemendur eru þjálfaðir í heimildaleit og að vera gagnrýnir á heimildir
  • með því að nemendur læra að lesa í aðstæður, samskipti og líðan annarra
  • með því að nemendur öðlast hæfni í að tjá sig bæði í ræðu og riti
  • með því að nemendur læra að vera gagnrýnir á tölulegar upplýsingar í fjölmiðlum og fræðigreinum
  • með því að nemendur geti sett fram og notað tölulegar upplýsingar í röksemdafærslur
Námshæfni:
  • með því að nemendur vinna með styrkleika sína til þess að byggja upp jákvæða sjálfsmynd
  • með því að nemendur læra að setja sér raunhæf markmið og meta hvort þau hafi náðst
  • með því að nemendur eru hvattir til þess að vera gagnrýnir á það sem þeir eru að gera hverju sinni
  • með því að nemendur eru gerðir meðvitaðir um nám sitt í gegnum kennsluaðferðir og námsmat
  • með því að nemendur taka ábyrgð á eigin námi
  • með því að nemendur öðlast færni í að meta verk sín og annarra með sjálfs- og jafningjamati
  • með því að nemendur læra að færa rök fyrir máli sínu á gagnrýninn hátt
  • með því að nemendur fá umsagnir um verkefnin sín þar sem lögð er áhersla á að veita því athygli sem vel er gert og leiðbeint um hvað betur megi fara
  • með því að nemendur nýta umsagnir kennara til þess að betrumbæta verkefnin sín
Skapandi hugsun og hagnýting þekkingar:
  • með því að nemendur geti notað sérhæfðan búnað við lausn viðfangsefna
  • með því að nemendur eru hvattir til að taka frumkvæði í eigin námi og sýna ígrundun og gagnrýna hugsun
  • með því að nemendur virkja sköpunarkraftinn til að sýna fram á námsárangur sinn
  • með því að ögra nemendum til að leita ólíkra leiða við lausn verkefna
  • með því að nemendur verði meðvitaðir um styrkleika sína og geti nýtt þá í vinnu sína
Jafnrétti:
  • með því að skoða hinar ýmsu tegundir jafnréttis, s.s. kynjajafnrétti, kynþáttajafnrétti og jafnan rétt fatlaðra og ófatlaðra
  • með því að nemendur taka viðhorf sín og samnemenda til skoðunar með gagnrýnum hætti
  • með því að nemendur taka þátt í gagnrýnum umræðum um samfélag jafnræðis, jafnréttis og réttlætis
Menntun til sjálfbærni:
  • með því að nemendur fái kynningu á náttúru- og umhverfisauði, félagsauði og mannauði
  • með því að nemendur læri að taka gagnrýna afstöðu til þessara þátta og samspils þeirra
  • með því að nemendur fá þjálfun í að taka tillit til annarra og skoðana þeirra
  • með því að nemendur skoða hvernig má bæta samfélagið og láta gott af sér leiða
Læsi, tjáning og samskipti á erlendum tungumálum:
  • með því að lesa sérhæfða fræðitexta á ensku og norsku í heilbrigðisgreinum
  • með því að nemendur kynnast hinum ýmsu menningarheimum og verða læsir á ólík samfélög
  • með því að nemendur afla sér upplýsinga á tungumálunum og túlka þær
Heilbrigði:
  • með því að nemendur geri sér grein fyrir hvernig þeir geti stundað heilbrigt líferni til að auka lífsgæði sín
  • með því að koma til móts við þarfir, getu og áhugasvið nemenda
  • með því að nemendur kynnast sjálfum sér betur
  • með því að byggja upp og styrkja jákvæða sjálfsmynd nemenda
  • Með því að læra um lífeðlisfræði mannsins og skilja þá flóknu ferla sem hafa áhrif á líkamlegt heilbrigði
Læsi, tjáning og samskipti á íslensku:
  • • með því að leggja áherslu á eflingu orðaforða og íslenska hugtakanotkun í náttúruvísindagreinum
  • með því að lögð er áhersla á miðlun upplýsinga og túlkun
  • með því að leggja áherslu á samskipti, gögn, umhverfi og aðstæður
  • með því að nemendur vinna að fjölbreyttum verkefnum þar sem þeir kynnast ýmsum hliðum á læsi
  • með því að nemendur þjálfast í vandaðri málnotkun í ræðu og riti
Lýðræði og mannréttindi:
  • með því að nemendur fá val um verkefni
  • með því að nemendur fá val um framsetningarform verkefna
  • með því að nemendur öðlast hæfni í samskiptum við aðra í gegnum hópavinnu
  • með því að nemendur taka þátt í sjálfs- og jafningjamati
  • með því að mannréttindi eru skoðuð út frá mörgum sjónarhornum
  • með því að nemendur þjálfast í að vera virkir þátttakendur í lýðræðissamfélagi
  • með því að hlustað er á skoðanir nemenda varðandi þróun skólastarfsins