Json

Námsbraut

Titill brautar: Námsleið: Námslok:
Vélstjórn A vélstjóri a hæfniþrep 2
Lýsing: Vélstjórnarnám skiptist í meginatriðum í sex námsstig sem að námi loknu veita hvert um sig, að öðrum skilyrðum uppfylltum, rétt til að fá útgefið skírteini til starfa sem vélstjóri. Þetta námsstig (þriðja) er til réttinda til að gegna stöðu vélavarðar og vélstjóra á skipum með vélarafl 750 kW og minna. Til sjós er starfssvið vélstjóra að annast rekstur og viðhald vél- og rafbúnaðar og tryggja, í samvinnu við aðra yfirmenn um borð, að rekstur skipsins fullnægi gildandi lögum og reglum, s.s. um öryggi skipa og mengunarvarnir. Véla- og tækjabúnaður skipa er mjög fjölbreyttur þar sem skip eru hönnuð til ólíkra hlutverka. Störf vélstjóra eru því víðtæk og spanna starfssvið margra starfsstétta í landi.

Grunnupplýsingar Meginatriði brautarlýsingar

Inntökuskilyrði: Nemandi hafi náð 18 ára aldri og hafi náð fullnægjandi námsárangri í kjarnagreinum úr grunnskóla (eða sambærilegu námi), að mati skólans.
Skipulag: Námið er skipulagt sem samfellt tveggja anna nám með samtvinnaðri 4,5 mánaða starfsþjálfun samkvæmt þjálfunarbók, alls 12,5 mánuðir að lengd. Heimilt er að taka það á lengri tíma. Námið felst bæði í bóknámi og verknámi og fer að nær öllu leyti fram í skólanum (sjá um nám og þjálfun utan skólans í kaflanum um starfsnám). Námið leiðir til alþjóðlegra vélstjórnarréttinda og er því skipulagt samkvæmt námskrám og öðrum kröfum í íslenskum lögum og reglugerðum og samþykktum Alþjóðasiglingamálstofnunarinnar (IMO), auk þess sem skólinn vinnur samkvæmt vottuðu gæðastjórnunarkerfi.
Námsmat Námsmat er fjölbreytt og ýmsum aðferðum er beitt við að kanna og meta námsárangur í áföngum brautarinnar. Nám getur verið verkefnabundið eða hefðbundið með símati eða lokaprófum. Matsþættir eru alltaf nokkrir í hverjum áfanga og markmiðið að hafa þá sem fjölbreyttasta og beita þá skriflegum, verklegum og/eða munnlegum námsmatsaðferðum.
Starfsnám: Til að fá útgefið skírteini til að starfa sem vélstjóri þurfa nemendur að ljúka viðurkenndum öryggisfræðslunámskeiðum og hafa lokið siglingatíma. Öryggisfræðsla: Allir nemendur skulu ljúka grunnnámskeiði í öryggisfræðslu. Þeir sem sækjast eftir réttindum til starfa á farþega- og flutningaskipum skulu ennfremur hafa lokið námi í öryggisfræðslu á sviði eldvarna og björgunartækja og námskeiði í hóp- og neyðarstjórnun til starfa á farþegaskipum. Nemum skal á námstímanum standa til boða námskeið í öryggisfræðslu sem krafist er á réttindastiginu. Siglingatími: Til þess að fá útgefið atvinnuskírteini til starfa á skipum skal nemandi eftir atvikum hafa lokið siglingatíma og/eða viðurkenndri starfsþjálfun sem nánar er kveðið á um í gildandi lögum og reglugerðum um það efni. Í þessu námi er þjálfun samkvæmt þjálfunarbók hluti af náminu.
Reglur um námsframvindu: Nemendur þurfa að hafa lokið undanförum til þess að halda áfram námi í þeim greinum sem það á við.
Hæfniviðmið:

Að loknu námi skal nemandi hafa hæfni til að ...

  • hafa öðlast ítarlega þekkingu á störfum og starfsumhverfi innan starfsgreinarinnar sem hann hefur réttindi til að gegna.
  • hafa öðlast nægilega þekkingu á vél- og rafbúnaði skipa sem hann hefur réttindi til starfa á, þannig að hann geti þjónað þessum búnaði með öruggum hætti og án þess að öryggi skips eða þeirra sem um borð eru sé stefnt í hættu.
  • hafa öðlast faglega þekkingu og skilning á hlutverki, uppbyggingu, getu og virkni þess vélbúnaðar sem gera má ráð fyrir að sé að finna í skipum af þeirri stærð og gerð sem hann öðlast réttindi til að starfa á.
  • hafa öðlast þekkingu á takmörkunum þess búnaðar sem hann ber ábyrgð á og geta á hverjum tíma lagt raunhæft mat á ástand hans og hvenær huga þurfi að viðhaldi eða endurnýjun búnaðarins.
  • geta beitt viðeigandi ráðstöfunum þegar hættuástand skapast og geta brugðist skjótt og rétt við bilunum í vél- og rafbúnaði með þeim hætti að öryggi skips sé sem best tryggt.
  • geta lesið og skilið teikningar, verklýsingar og önnur gögn svo sem leiðbeiningar framleiðenda búnaðar og tækja um notkun þeirra, þjónustu við þau og daglega umsjón.
  • gera sér grein fyrir mikilvægi góðra samskipta og samvinnu á vinnustað.
  • geta skipulagt og stjórnað neyðarviðbrögðum í samráði við aðra yfirmenn.

Einingafjöldi Fjöldi framhaldsskólaeininga sem þarf til að útskrifast af brautinni

90  fein.

Kjarni Skylduáfangar brautarinnar


Vélstjórn A
Námsgrein
Þrep 1
Þrep 2
Þrep 3
Þrep 4
fein.
Hlutfall eininga á þrepum í kjarna
Þrep 1
Þrep 2
Þrep 3
Þrep 4
 
 
 
 

Frjálst Val Aðrir óskilgreindir áfangar sem nemendur geta valið/metið á námsbrautinni

Nei, frjálst val er ekki leyft

Grunnþættir og lykilhæfni Hvernig unnið er með grunnþætti og lykilhæfni

Jafnrétti:
  • Samkvæmt jafnréttisstefnu skólans, er markmiðið að tryggja að nemendur og starfsfólk sé metið að verðleikum og njóti jafnréttis óháð kynferði, aldri, uppruna, kynhneigð, fötlun og öðrum félags- og persónubundnum þáttum. Jafnréttisáætlun skólans er verkfæri sem hrindir stefnunni í framkvæmd með skipulögðum hætti. Samkvæmt henni skulu nemendur skólans meðal annars njóta fræðslu um jafnréttismál og fá kynningu á jafnréttisstefnu skólans, sem og viðbragðsáætlun, ef kvörtun berst.
  • Í skólanum er stuðlað að jafnrétti, lýðræði og mannréttindum. Meðal gilda skólans er virðing. Í skólanum er hverjum nemanda mætt þar sem hann er staddur og virðing er borin fyrir starfsfólki og nemendum.
  • Skólinn býður upp á dreifnám sem gefur nemendum kost á að stunda nám óháð búsetu, vinnutíma eða öðru því sem getur hindrað þá í að stunda nám í dagskóla.
  • Skólinn býður upp á raunfærnimat til þess að mæta nemendum þar sem þeir eru staddir og almennt nám fyrir raunfærninemendur til að greiða leið þeirra inn á námsbrautir skólans.
  • Í mörgum námsgreinum skólans, svo sem tungumálum og íslensku eiga nemendur möguleika á að velja sér verkefni og stýra framsetningu þeirra. Einnig er mikið unnið í hópum þar sem allir eiga jafnan rétt á að tjá skoðanir sínar, meta vinnuframlag samnemenda sinna og hafa þannig áhrif á vinnu og endurgjöf innan hópsins. Þá skipa þeir hver annan í hlutverk innan hópsins.
  • Í íslensku og erlendum tungumálum kynnast nemendur stöðu og réttindum ýmissa þjóðfélagshópa í ólíkum menningarheimum í gegnum ýmsa miðla (kvikmyndir, blaðagreinar, tónlist, texta).
  • Í íþróttum er nemendum gert að þekkja stöðu sína gagnvart samnemendum þannig að hver og einn leitist við að taka mið af eigin hreyfifærni, óháð kyni, líkamsþyngd og getu.
  • Í lífsleikni, náttúrulæsi og menningarlæsi er tekið sérstaklega á jafnréttismálum. Þar er m.a. áhersla lögð á að allir einstaklingar eigi jafna möguleika til að þroska hæfileika sína óháð kynferði, kynþætti, trúarbrögðum, kynhneigð eða fötlun.
  • Skólinn býður upp á vinnustofur, til dæmis í stærðfræði. Í skólanum er jafningjakennsla og námsver, öllum opið, ætlað til að jafna aðstöðumun nemenda við heimanám og nám almennt.
Námshæfni:
  • Nemendur fá sérstaka fræðslu um námstækni og mismunandi námsaðferðir í lífsleikni, náttúrulæsi og menningarlæsi. Þar læra þeir að skipuleggja tíma sinn, meta eigin styrkleika og veikleika og læra aðferðir til að efla námshæfni sína.
  • Skólinn leggur áherslu á fjölbreyttar náms- og kennsluaðferðir sem reyna á mismunandi hæfni nemenda. Stefna skólans er að auka vægi símats og leiðsagnarnáms þar sem því verður við komið. Mikið er um fjölbreytta verkefnavinnu í formi samvinnunáms þar sem nemendur meta eigin vinnu og annarra í formi jafningjamats og sjálfsmats.
  • Í greinum eins og lífsleikni, menningarlæsi og náttúrulæsi meta nemendur námslega stöðu sína og gera grein fyrir henni. Þetta gera nemendur einnig í tungumálanámi, hvort sem um móðurmál eða erlend tungumál er að ræða.
  • Í íþróttum og lífsleikni læra nemendur um gildi reglulegrar hreyfingar og fjölbreytts fæðuvals með orðatiltækið „heilbrigð sál í hraustum líkama“ í huga. Nemendum er sýnt fram á, að ef fólk temur sér heilbrigða lífshætti varðandi hreyfingu og mataræði, líður því almennt betur og þar með styrkir það hæfni sína og getu til náms.
  • Í stærðfræðiáföngum eru notaðar fjölbreyttar námsaðferðir, svo sem hópvinna, einstaklingsvinna og jafningjakennsla, töflukennsla, spegluð kennsla, uppgötvunarnám og svo framvegis. Með fjölbreyttum kennsluaðferðum er reynt að koma til móts við nemendur á þeirra eigin forsendum með það að markmiði að auka sjálfstraust þeirra og að allir fái nám við hæfi.
  • Í vinnustofum, námsveri og með jafningjakennslu er leitast við að koma til móts við þá nemendur sem þurfa á sérstökum stuðningi að halda í námi.
  • Tengsl skólans við nærumhverfi eru mikil og einnig við atvinnulífið. Námið er því nátengt raunverulegum viðfangsefnum sem bíða nemenda eftir að námi lýkur. Það eykur áhuga og gefur náminu gildi.
Skapandi hugsun og hagnýting þekkingar:
  • Í öllum áföngum í erlendum málum er lögð áhersla á skapandi verkefni sem reyna á ímyndunarafl nemenda. Sem dæmi má nefna að nemendur vinna auglýsingar, blaðagreinar, veggspjöld, semja ljóð og smásögur og tjá sig um ýmis málefni líðandi stundar. Nemendur lesa bæði smásögur og skáldsögur og vinna margvísleg skapandi verkefni í tengslum við efnið, þar sem þeir velja sjálfir viðfangsefni og aðferðir. Má þar nefna skapandi textaskrif.
  • Skapandi vinna er mikilvægur þáttur í öllum íslenskuáföngum. Nemendur eiga kost á að skila verkefnum á mismunandi formi, t.d. að flytja verkefni munnlega, setja upp leikþætti, útbúa glærukynningar, gera stuttmyndir, rita texta, skáldverk, ljóð og fleira. Þá eru nemendur hvattir til leikhúsferða í efri áföngum. Reynt er eftir föngum að fara í vettvangsferðir í tengslum við námið, s.s. ferð á Njáluslóðir.
  • Í öllum áföngum íþrótta hagnýta nemendur sér þekkingu sem þeir afla sér varðandi hreyfingu. Nemendur gera eigin æfingaáætlanir og læra að fylgja þeim eftir með markvissum hætti.
  • Í stærðfræði er ólíkum lausnaaðferðum beitt og nemendur eru þjálfaðir í að leysa verkefni á fjölbreytilegan hátt.
  • Í lífsleikni vinna nemendur með fjölbreytt verkefni sem reyna á sköpunarhæfni þeirra og ímyndunarafl. Nemendur semja glærukynningu um sig sjálfa og kynna fyrir hópnum.
  • Innan skólans hafa nemendur val um fjölmarga áfanga í skapandi greinum.
Menntun til sjálfbærni:
  • Skólinn hefur þá stefnu að nálgast forvarnir út frá víðtæku og jákvæðu sjónarhorni með það að markmiði að stuðla að vellíðan og auknum árangri allra í skólasamfélaginu. Lögð er áhersla á fjóra þætti: næringu, hreyfingu, geðrækt og lífsstíl. Með þessari stefnu er nemendum gerð grein fyrir mikilvægi þessara þátta til sjálfbærni.
  • Í erlendum málum er valið námsefni sem virkar hvetjandi á nemendur og vekur áhuga þeirra og forvitni um ólík samfélög, menningu og umhverfi. Lestextar eru sérstaklega valdir með það að markmiði að veita innsýn í aðra menningarheima og efla alþjóðavitund og samfélagslega ábyrgð nemenda.
  • Í áföngum skólans er kennsluefni oft á tölvutæku formi og rafræn skil eru á ýmsum verkefnum.
  • Í íþróttum fá nemendur reglulega hreyfingu og þar með eflist vitund þeirra um nærumhverfi og heilsu. Þeir öðlast reynslu í læsi á eigin heilsu með tilliti til gildis hreyfingar og heilnæms mataræðis en þetta tvennt stuðlar að góðri heilsu og líðan alla ævi.
  • Í lífsleikni er farið í neytendamál og fjármálalæsi sem miðar að betri vitund um sjálfbærni.
  • Í menningarlæsi læra nemendur um hvernig listir og hönnun geta tengst orðræðunni um sjálfbærni, þegar litið er til miðlunar þekkingar, náttúruauðlinda, umhverfis og félagslegra þátta. Fjallað er um hvernig menning getur haft rík áhrif á hegðun, neyslumynstur og framleiðsluhætti samfélags.
Læsi, tjáning og samskipti á erlendum tungumálum:
  • Í öllum áföngum erlendra tungumála er unnið markvisst með texta á markmálinu og fá nemendur fjölbreytt tækifæri til að tjá sig í ræðu og riti. Þeir eiga í samskiptum sín á milli á markmálinu (samtöl, hlustun, kynningar og fleira). Nemendur eru hvattir til að tjá sig á erlenda málinu um leið og þeir geta og við hvert tækifæri sem gefst, bæði innan kennslustofunnar og utan.
  • Í áföngum erlendra tungumála kynnast nemendur vel menningu viðkomandi málsvæða og þess lands eða þeirra landa þar sem tungumálið er talað sem móðurmál. Þeir læra einnig að sækja um skóla og vinnu í viðkomandi landi.
  • Nemendur leita að upplýsingum á erlendum heimasíðum á mismunandi tungumálum, vinna úr þeim og tjá sig um innihaldið í ræðu og riti.
  • Nemendur fá tækifæri til að taka þátt í margvíslegum erlendum samskiptum þar sem þeir kynnast menningu, venjum og siðum annarra þjóða. Þessum samskiptum er ætlað að auka víðsýni og umburðarlyndi nemenda og þjálfa þá í menningarlæsi.
  • Í kennslu erlendra tungumála er unnið að því jafnt og þétt að efla orðaforða, lesskilning og máltilfinningu nemenda.
Heilbrigði:
  • Í skólastarfinu er lögð áhersla á heilbrigðan lífsstíl og það viðhorf almennt lagt til grundvallar að nemendur beri ábyrgð á sjálfum sér og eigin gjörðum.
  • Í allri kennslu og samskiptum við nemendur er áhersla lögð á jákvæð samskipti milli nemenda innbyrðis, sem og milli nemenda og kennara. Slík samskipti stuðla að félagslegu heilbrigði.
  • Í flestum áföngum í skólanum er sjálfsöryggi nemenda styrkt, til dæmis með því að æfa tjáningu og flutning fyrirlestra og ýmiss konar verkefna.
  • Í íslensku eru lesnar bókmenntir og nytjatextar frá ólíkum tímabilum. Í þeim er t.d. tekið á mismunun, ofbeldi, einelti, kyngervi og kynhegðun. Nemendur þurfa að kryfja og ræða textana, taka afstöðu og færa rök fyrir máli sínu.
  • Í íþróttum og lífsleikni er í forvarnarskyni fjallað sérstaklega um andlega, félags- og líkamlega færni og vellíðan.
  • Í öllum áföngum íþrótta er stuðlað að góðu heilsufari með fjölbreyttum æfingum. Nemendur eru hvattir til að nýta þekkingu og reynslu sína til að tileinka sér heilbrigt líferni og færni í að efla heilsu sína á eigin spýtur – alla ævi.
  • Í íþróttum eru nemendur hvattir til að ala með sér jákvætt viðhorf til heilsuræktar með því að gera þeim ljóst að hver og einn getur stundað þjálfun eftir eigin getu. Þeir eru jafnframt hvattir til að treysta getu sína með endurteknum æfingum.
  • Í lífsleikni og bóklegum tímum í íþróttum er m.a. fjallað um skaðsemi reykinga, áfengis- og vímuefnaneyslu og skaðsemi steranotkunar sérstaklega í sambandi við líkamsrækt.
  • Í íþróttum og lífsleikni er fjallað um mataræði. Þar eru ræddir kostir fjölbreytts mataræðis og hvernig það getur stuðlað að heilbrigðu líferni. Nemendur eru hvattir til að skoða vel hvort rannsóknir liggi að baki því sem mælt er með hverju sinni og meta með gagnrýnum huga það sem þeir lesa eða heyra um mataræði.
  • Í íþróttum er leitast við að draga úr einelti eða útilokun með því að allir taki þátt í leikjum eða keppni. Kennsluform í íþróttum er mismunandi en oft er unnið í hópum eða liðum sem stuðlar að samkennd nemenda.
  • Í lífsleikni fá nemendur kynfræðslu sem eflir vitund þeirra um kynheilbrigði, mikilvægi heilbrigðs kynlífs, getnaðarvarnir og fleira.
Læsi, tjáning og samskipti á íslensku:
  • Skólinn leggur mikla áherslu á vinnu nemenda þar sem reynir á læsi, tjáningu og samskipti. Það reynir á samskiptahæfni nemenda í verkefnavinnu og tjáningu í rituðu máli og töluðu við ýmiss konar kynningar.
  • Í öllum áföngum íslensku er lögð áhersla á tjáningu af ýmsu tagi. Dæmi um viðfangsefni eru kynningar á bókmenntum og völdum þáttum í málsögu. Nemendur taka einnig munnleg próf þar sem þeir tjá sig um bókmenntir. Með lestri og textagreiningu er unnið að því að efla lesskilning nemenda í öllum áföngum íslensku.
Lýðræði og mannréttindi:
  • Í öllu skólastarfinu er leitast við að gera nemendur að virkum og ábyrgum þátttakendum í lýðræðissamfélagi, t.d. með því að kanna viðhorf þeirra til ákveðinna þátta. Á hverri önn er lögð fyrir nemendur kennslukönnun þar sem þeir segja álit sitt á áföngum sem þeir hafa setið.
  • Í erlendum tungumálum, lífsleikni, íslensku, menningarlæsi og náttúrulæsi er námsmati að hluta til háttað þannig að nemendur hafa sjálfir áhrif á námsmat sitt og félaga sinna í hópastarfi með sjálfsmati og jafningjamati. Nemendur venjast því að bera virðingu fyrir manngildi hvers og eins í hópnum eins og í stærri lýðræðissamfélögum, þá þurfa þeir að virða skoðanir annarra. Í skólanum er lögð áhersla á sjálfstæði nemenda þar sem hver og einn er ábyrgur fyrir eigin námi og hefur að einhverju leyti val um verkefni í áföngum.
  • Í enskuáföngum eru nemendur þjálfaðir í að taka afstöðu til siðferðilegra álitamála í tengslum við bókmenntir og taka þátt í rökræðum um ýmis mál með því til dæmis að halda ræðu um ákveðin málefni. Þeir lesa einnig texta sem fjalla um mannréttindamál.
  • Í öllum áföngum íslensku eru lesin bókmenntaverk þar sem lýðræði og mannréttindi eru í brennidepli. Nemendur þurfa að færa rök fyrir máli sínu og átta sig á siðferðilegum gildum.
  • Í skólanum er upplýsingatækni mikið notuð, bæði í dagskóla og í dreifnámi. Til þess að vera virkur í lýðræðissamfélagi þarf einstaklingurinn að vera upplýsingalæs þar sem tölvur og önnur tækni verður sífellt fyrirferðarmeiri þáttur í nútímasamfélagi. Nemendur eru þjálfaðir í upplýsingalæsi en í dag telst slíkt læsi til ákveðinna mannréttinda.
  • Skólinn leitast við að taka á móti fjölbreyttum hópi nemenda, bæði er varðar bakgrunn og fyrri námsárangur. Skólinn hefur það að markmiði að mæta hverjum nemanda þar sem hann er staddur og hjálpa honum að rækta hæfileika sína.
Læsi, tjáning og samskipti um tölur og upplýsingar:
  • Í íslensku og erlendum tungumálum nota nemendur upplýsingatækni í þekkingarleit og miðla þekkingu á gagnrýninn og skapandi hátt. Nemendur leita að upplýsingum á veraldarvefnum og víðar og vinna með þær á fjölbreyttan hátt. Þeir nota rafrænar orðabækur og ýmis forrit við úrvinnslu upplýsinga og framsetningu þeirra.
  • Í stærðfræðiáföngum er lögð áhersla á að nemendur læri meðferð talna á viðeigandi hátt eftir eðli viðfangsefnisins. Til dæmis er nemendum gert að nýta sér efni sem sett er fram í tölvutæku formi.
  • Í fyrstu áföngum stærðfræðinnar er sérstaklega unnið að því, að nemendur verði læsir á stærðfræðitexta og formúlur og geti fylgt rökfærslu sem sett er á blað.