Námsbraut

Titill brautar: Námsleið: Námslok:
Sjúkraliðabraut (Staðfestingarnúmer 408) 19-408-3-8 sjúkraliði hæfniþrep 3
Lýsing: Sjúkraliðanám er 203 eininga nám með námslok á 3. hæfniþrepi. Námið skiptist í almennar greinar, heilbrigðisgreinar og nám í sérgreinum sjúkraliðabrautar. Nám í sérgreinum sjúkraliðabrautar er bæði bóklegt og verklegt nám í skóla og starfsnám á heilbrigðisstofnunum. Tilgangur sjúkraliðanáms er að undirbúa nemendur undir krefjandi störf við hjúkrun, endurhæfingu og forvarnir bæði á heilbrigðisstofnunum og á heimilum fólks þar sem reynir á samskiptafærni og siðferðisvitund starfsmanna. Í náminu er rík áhersla lögð á samvinnu við starfsfólk og stjórnendur í heilbrigðisþjónustu. Sjúkraliðanám getur verið góður grunnur fyrir frekara nám í heilbrigðisvísindum. Að lokinni brautskráningu frá skóla getur nemandi sótt um löggildingu starfsheitis til Embættis landlæknis og öðlast þá réttindi til að starfa sem sjúkraliði á Íslandi. Starfsheitið sjúkraliði er lögverndað.

Grunnupplýsingar Meginatriði brautarlýsingar

Inntökuskilyrði: Inntökuskilyrði á sjúkraliðabraut er að hafa lokið grunnskólaprófi. Til að hefja nám á öðru hæfniþrepi í dönsku, ensku, íslensku og stærðfræði þarf nemandi að hafa náð hæfnieinkunn B við lok grunnskóla eða að hafa lokið 1. þreps áföngum í þessum greinum
Skipulag: Skipulag námsins tekur mið af hæfnikröfum sjúkraliða og þeim kröfum sem mennta- og menningarmálaráðuneytið (mrn) setur um hæfniþrep áfanga og brauta. Námið skiptist í almennar greinar, heilbrigðisgreinar og sérgreinar sjúkraliðabrautar. Skólum er frjálst að flétta saman bóknámi og vinnustaðanámi að loknum fyrsta áfanga í bóklegri og verklegri hjúkrun samkvæmt skólanámskrá. Þannig getur vinnustaðanám farið fram á stofnunum samhliða bóknámi eða sem sérstök verkleg önn á námstíma.
Námsmat Námsmat getur farið fram með mismunandi hætti eftir ákvörðun kennara. Matið er ýmist samsett úr símati og lokaprófi eða eingöngu símati. Nánari tilhögun námsmats er í höndum kennara. Í upphafi hverrar annar skal nemendum kynnt námsáætlun og námsmarkmið svo og tilhögun námsmats hvers áfanga.
Starfsnám: Starfsnám skiptist í vinnustaðanám og starfsþjálfun, hvort tveggja á heilbrigðisstofnun. Vinnustaðanám er skipulagt sem 24 eininga nám á heilbrigðisstofnunum undir leiðsögn sjúkraliða og deildarstjóra viðkomandi deildar eða einingar. Tilgangur vinnustaðanáms er að nemendur öðlist hæfni til að takast á við margbreytilegar aðstæður á heilbrigðisstofnunum, verði færir um að axla ábyrgð og sýna sjálfstæði í starfi. Hverjum nemanda skal fylgja ferilbók þar sem gerð er grein fyrir þjálfun hans í vinnustaðanámi, verkefnum er lýst og mat lagt á hæfni og framvindu náms. Við upphaf vinnustaðanáms setur nemandi sér fagleg og persónuleg markmið sem verða leiðarljós í náminu og í samskiptum hans við skjólstæðinga, leiðbeinanda og starfsfólk. Nemandi og leiðbeinandi í vinnustaðanámi bera ábyrgð á skráningu ferilbókar sem er hluti af námsmati. Vinnustaðanám er skipulagt út frá hæfniviðmiðum brautar og skilgreindum hæfnikröfum sjúkraliðastarfsins. Stofnun sem gerir samning um vinnustaðanám nemenda skuldbindur sig til að fylgja þeim markmiðum. Deildastjóri og/eða umsjónakennari sjúkraliðanámsins skipuleggur verknámsáfanga í samvinnu við verknámskennara. Umsjónarkennarar verknámsáfanga fylgja nemendum eftir og meta, í samvinnu við leiðbeinendur á heilbrigðisstofnunum, hvort þeir hafi staðist verklegan áfanga. Starfsþjálfun fer fram á heilbrigðisstofnunum og stendur yfir í sextán vikur, sem samsvarar 27 einingum í námskrá. Að loknum fyrsta áfanga vinnustaðanáms er nemendum frjálst að skipuleggja hluta af starfsþjálfun samkvæmt viðmiðum skólans. Markmið starfsþjálfunar er að nemandi þjálfist í störfum sjúkraliða, kynnist vaktaskipulagi deilda/stofnana og fái tækifæri til að bæta við sig þekkingu í ýmsum þáttum hjúkrunar. Við upphaf starfsþjálfunar setur nemandi sér markmið í samvinnu við deildarstjóra/yfirmann á viðkomandi deild. Starfsþjálfunin skal skipulögð út frá hæfnikröfum sjúkraliðastarfsins og út frá hæfniviðmiðum sjúkraliðabrautar. Hjúkrunardeildarstjóri eða staðgengill hans ásamt sjúkraliðanema fara yfir markmiðin að hverju starfsþjálfunartímabili loknu. Eftir hvert starfsþjálfunartímabil þarf nemandi að skila mati og umsögn frá hjúkrunardeildarstjóra eða staðgengli hans um það hvort hann hafi hafi náð markmiðum starfþjálfunar og staðist þær kröfur sem gerðar eru til nemanda í starfsþjálfun.
Reglur um námsframvindu: Lágmarkseinkunn er 5 í öllum áföngum og þurfa nemendur að hafa lokið undanförum til þess að halda áfram námi í hverri grein þar sem það á við.
Hæfniviðmið:

Að loknu námi skal nemandi hafa hæfni til að ...

  • hagnýta sérhæfða þekkingu og leikni í hjúkrunarfræði og heilbrigðisgreinum til að takast á við viðfangsefni sjúkraliðastarfsins
  • forgangsraða viðfangsefnum og greina hvaða hjúkrunarmeðferðir eigi við hverju sinni samkvæmt viðurkenndum flokkunarkerfum og skráningu í hjúkrunarfræði
  • beita, rökstyðja og ígrunda þær hjúkrunarmeðferðir sem hann framfylgir samkvæmt hjúkrunaráætlun hverju sinni
  • beita innsæi, gagnrýnni og skapandi hugsun við lausn hjúkrunarviðfangsefna
  • sýna faglega umhyggju gagnvart skjólstæðingum
  • miðla þekkingu og upplýsingum til skjólstæðinga, aðstandenda og samstarfsfólks
  • nýta samskiptafærni við margvíslegar aðstæður og tjá eigin hugmyndir og skoðanir
  • nýta tölvukunnáttu við upplýsingaleit, varðveislu og skráningu upplýsinga ásamt mati á faglegum upplýsingum
  • taka þátt í þverfaglegu samstarfi og koma á framfæri sérhæfðri þekkingu sem við á hverju sinni
  • vinna eftir gæðaviðmiðum og reglum um vinnuvernd
  • starfa eftir siðareglum og sýna siðferðisvitund, fordómaleysi, umbyrðarlyndi og víðsýni í störfum sínum
  • vinna að eigin starfsþróun og tileinka sér nýjungar í starfi.

Einingafjöldi Fjöldi framhaldsskólaeininga sem þarf til að útskrifast af brautinni

203  fein.

Kjarni Skylduáfangar brautarinnar


Námsgrein
Þrep 1
Þrep 2
Þrep 3
Þrep 4
fein.
Hlutfall eininga á þrepum í kjarna
Þrep 1
Þrep 2
Þrep 3
Þrep 4
 
 
 
 

Frjálst Val Aðrir óskilgreindir áfangar sem nemendur geta valið/metið á námsbrautinni

Nei, frjálst val er ekki leyft

Grunnþættir og lykilhæfni Hvernig unnið er með grunnþætti og lykilhæfni

Læsi, tjáning og samskipti um tölur og upplýsingar:
  • nemendur læra að skilja og túlka texta, gögn og upplýsingar af ýmsu tagi
  • nemendur læra að túlka upplýsingar og setja þær fram
  • nemendur eru þjálfaðir í heimildaleit og að vera gagnrýnir á heimildir
  • nemendur læra að vera gagnrýnir á tölulegar upplýsingar í fjölmiðlum og fræðigreinum
  • nemendur geti setji fram og notað tölulegar upplýsingar í röksemdafærslu
Námshæfni:
  • nemendur vinna með styrkleika sína til að byggja upp jákvæða sjálfsmynd
  • nemendur læra að setja sér raunhæf markmið og meta hvort þau hafi náðst
  • nemendur taka ábyrgð á eigin námi
  • nemendur læra að færa rök fyrir máli sínu á gagnrýninn hátt
  • nemendur læra sjálfstæði í vinnubrögðum
Skapandi hugsun og hagnýting þekkingar:
  • hvetja nemendur til að sjá nýjar og ólíkar hliðar á sama veruleika
  • hvetja nemendur til að sýna frumkvæði og áræðni og nýta þekkingu sína á frumlegan hátt
  • flétta tjáningu og sjálfstæðri verkefnavinnu saman við nám
  • veita nemendum tækifæri til skapandi starfs
  • gera nemendur meðvitaða um styrkleika sína þannig að þeir geti nýtt þá í vinnu og námi
Jafnrétti:
  • nemendum gefinn kostur á að nýta hæfileika sína án fordóma
  • nota fjölbreyttar kennsluaðferðir til að mæta þörfum ólíkra nemenda
  • fjalla um hvernig aldur, búseta, kyn, heilsufar, sjúkdómar, fötlun, ólíkir menningarheimar og stétt getur endurspeglast í mismunandi áhrifum á heilsufar
  • nemendur kynnist ýmsum tegundum jafnréttis, s.s. kynjajafnrétti, kynþáttajafnrétti, jöfnum rétti fatlaðra og ófatlaðra og jafnan jarðarbúa til auðlinda jarðarinnar
Menntun til sjálfbærni:
  • aðstoða nemendur að sjá sig í víðu samhengi, sem hluta af náttúru, menningu og sögu
  • hvetja nemendur til hófsemi og nægjusemi
  • hvetja nemendur til að láta sig varða um umhverfið og velferð komandi kynslóða
  • virkja nemendur til ábyrgðar gagnvart samfélaginu og umhverfi sínu
  • kenna nemendum að umgangast hættuleg efni og lyf ásamt förgun úrgangs á umhverfisvænan og öruggan hátt
  • fjalla um ábyrgð hvers einstaklings á mengunarvörnum í nánasta umhverfi sínu
Læsi, tjáning og samskipti á erlendum tungumálum:
  • nemendur kynnast hinum ýmsu menningarheimum og verða læsir á ólík samfélög
  • nemendur læra alþjóðlegan fagorðaforða heilbrigðisgreina
  • nemendur auka orðaforða sinn til að afla sér upplýsinga á ólíkum tungumálum
  • skapa aðstæður sem hvetja nemendur til lestrar á erlendum tungumálum
Heilbrigði:
  • fagleg umhyggja og heilsueflandi samskipti eru meginþræðir í öllum heilbrigðis-og hjúkrunargreinum
  • nemendur nýta hæfileika sína og fá hrós fyrir það sem vel er gert
  • hvetja nemendur til heilbrigðra lífshátta
  • fjalla um umhverfi heilbrigðisstofnanna, sjálfsumönnun og getu einstaklingsins til þess að ná og viðhalda heilbrigði eftir bráð og/eða langvinn veikindi
  • byggja upp og styrkja jákvæða sjálfsmynd nemenda
  • hvetja nemendur til heilsusamlegs lífsstíls í tengslum við heilsueflandi framhaldsskóla
  • fjalla um gildi heilbrigðis og þroskaferil fjölskyldunnar með sérstaka áherslu á geðrækt
Læsi, tjáning og samskipti á íslensku:
  • örva nemendur til að tjá sig í ræðu og riti og skapa aðstæður sem hvetja til lestrar
  • auka orðaforða nemenda og fjölga hugtökum sem þeir hafa á valdi sínu
  • efla skilning nemenda á fjölbreyttu námsefni og auka hæfni þeirra til að túlka það og setja í víðara samhengi
  • nemendur vinna að fjölbreyttum verkefnum þar sem þeir kynnast ýmsum hliðum á læsi
Lýðræði og mannréttindi:
  • gæta þess að ákvarðanir um skólastarfið styðjist við málefnaleg rök og ástæður sem allir fá tækifæri til að gagnrýna og ræða
  • hvetja alla nemendur til virkni í félagslífi, gefa þeim kost á að hafa áhrif á skólasamfélagið og gera þeim ljóst hvernig þeir geta gert það
  • hvetja alla nemendur til að láta sig varða um almannahag, mannréttindi og málefni samfélagsins nemendur öðlast hæfni í samskiptum við aðra í gegnum hópvinnu
  • leggja áherslu á mismunandi skoðanir fólks og fjalla um hvaða lífsgildi liggja að baki afstöðu fólks til álitamála, sérstaklega þeirra er lúta að heilsu, heilbrigði og heilbrigðisþjónustu.