Námsbrautir.is - Námsbrautagrunnur

Aftur í yfirlit

Samkvæmt lögum um framhaldsskóla er markmið mats og eftirlits með gæðum starfs í framhaldsskólum að:

veita upplýsingar um skólastarf, árangur þess og þróun til fræðsluyfirvalda, starfsfólks framhaldsskóla, viðtökuskóla, atvinnulífs, foreldra og nemenda,
tryggja að starfsemi skóla sé í samræmi við ákvæði laga, reglugerða og aðalnámskrár framhaldsskóla,
auka gæði náms og skólastarfs og stuðla að umbótum,
tryggja að réttindi nemenda séu virt og að þeir fái þá þjónustu sem þeir eiga rétt á samkvæmt lögum.

Mat á skólastarfi í framhaldsskóla er tvíþætt: Annars vegar er um að ræða mat sem skólar framkvæma sjálfir og er hér kallað innra mat. Hins vegar er um að ræða mat sem utanaðkomandi aðili vinnur á vegum ráðuneytis mennta- og menningarmála eða annarra aðila og er nefnt ytra mat (sjá einnig kafla 3).

17.1 Innra mat á framhaldsskólastigi
Innra mati er ætlað að veita upplýsingar um starfshætti framhaldsskóla, stuðla að umbótum og auknum gæðum og vera liður í þróun skólastarfs. Með kerfisbundnu mati er greint hvað gengur vel og hvað miður og síðan teknar ákvarðanir um umbætur á grundvelli niðurstaðna.

Mat á starfi framhaldsskóla á að taka mið af þeim markmiðum og gildum sem fram koma í lögum, reglugerðum og aðalnámskrá. Jafnframt tekur innra mat mið af starfsaðferðum og sérstöðu hvers framhaldsskóla sem fram kemur í skólanámskrá. Innra mat á að vera samofið daglegu starfi, efla ígrundun og auka vitund starfsfólks um ábyrgð.

Skólameistari, í samstarfi við starfsfólk, ber ábyrgð á gæðum þess starfs sem fer fram í viðkomandi skóla. Í hverjum skóla skal móta skýra stefnu í samræmi við grunnþætti í menntun, markmið og áhersluþætti framhaldsskólalaga og ákvæði í aðalnámskrá framhaldsskóla. Hver framhaldsskóli mótar viðmið fyrir sína starfsemi og þróar matsaðferðir sem henta starfsháttum skólans. Lýðræðisleg vinnubrögð við innra mat stuðla að auknum gæðum í starfinu. Þar eru stjórnendur, kennarar, annað starfsfólk, nemendur og foreldrar mikilvægir þátttakendur.

Í skólanámskrá er lagður grunnur að skólastarfinu en þar skal meðal annars birta stefnu skólans og lýsingu á því kerfisbundna innra mati sem notað er til að leggja mat á gæði skólastarfsins. Í skólanámskrá skal einnig gera grein fyrir áherslum og áætlunum um innra mat.
17.2 Ytra mat á framhaldsskólastigi
Mennta- og menningarmálaráðuneyti annast öflun, greiningu og miðlun upplýsinga um skólahald í framhaldsskólum og er það liður í reglubundnu ytra mati á gæðum skólastarfs ásamt úttektum, könnunum og rannsóknum. Ytra mat getur náð til framhaldsskóla í heild, aðferða við innra mat eða annarra skilgreindra þátta í starfsemi framhaldsskóla. Jafnframt getur ytra mat náð til nokkurra framhaldsskóla í senn. Framhaldsskólar skulu leggja fram þá aðstoð og þau gögn sem matið útheimtir, þar með talið niðurstöður innra mats. Að loknu ytra mati gerir framhaldsskóli grein fyrir því hvernig brugðist verður við niðurstöðum þess. Ráðuneyti leitast við að fylgja innra og ytra mati eftir með stuðningi, fræðslu og ráðgjöf til viðkomandi skóla þannig að slíkt mat leiði til umbóta í skólastarfi.

Ráðuneyti gerir áætlun til þriggja ára um kannanir og úttektir sem miða að því að veita upplýsingar um framkvæmd laga, aðalnámskrár framhaldsskóla og annarra þátta skólastarfs. Jafnframt getur ráðherra ákveðið að láta fara fram sérstakt ytra mat á framhaldsskóla eða einstökum þáttum skólastarfs ef ástæða þykir til. Gert er ráð fyrir að úttekt á framhaldsskóla fari eigi sjaldnar fram en á fimm ára fresti.

Samkvæmt lögum getur ráðherra ákveðið að leggja fyrir könnunarpróf í einstökum náms-greinum framhaldsskóla, svo og færnipróf sem tengjast hæfniviðmiðum og þrepaskiptingu náms.